Philip Pullman; Foto: Phil Fisk maka Sunday Telegraph
M AWOKE na 5:30 nke ụtụtụ a, ifufe na-ebe ákwá, snow na-ada. Oke mmiri ozuzo mara mma. N’ihi ya, m wụsara uwe mgbokwasị na okpu, ma pụọ n’oké ifufe ahụ wee zọpụta Nessa, bụ́ ehi anyị nwere mmiri ara ehi. Na ya na nchekwa n'ọba, na uche m na-eteta n'ụra, agagharịrị m n'ụlọ iji chọta isiokwu na-adọrọ mmasị site n'aka onye na-ekweghị na Chineke, Philip Pullman.
Site na ọnya nke onye na-ewe ule n'oge gboo mgbe ụmụ akwụkwọ ibe ya ga-anọgide na-agba ọsụsọ na azịza ha, Maazị Pullman na-akọwa nkenke etu o si hapụ akụkọ ifo nke Iso forzọ Kraịst maka ezi uche nke ekweghị na Chineke. Ihe kacha masị m bụ, ọ bụ azịza ya nye mmadụ ole na ole ga-arụ ụka na ịdị adị Kraịst pụtara ìhè, n’akụkụ ụfọdụ, site n’ezi ihe Churchka Ya meworo:
Mana, ndị na-eji arụrịta ụka ahụ dị ka ha na-egosi na rue mgbe ụka gara aga ọ dịghị onye matara etu esi adị mma, na ọ nweghị onye nwere ike ime ihe ọma ugbua belụsọ ma ha mere ya maka ebumnuche nke okwukwe. Ekwetaghị m nke ahụ. --Philip Pullman, Philip Pullman na Ezi Nwoke Jesus & The Scoundrel Christ, www.telegraph.co.uk, Eprel 9th, 2010
Mana isi okwu a dị mgbagwoju anya, ma n'eziokwu, na-eweta ajụjụ dị oke mkpa: enwere ike inwe 'ezigbo' onye na-ekweghị na Chineke?
G WHATN IS B GO EZI?
Pọntiọs Paịlet jụrụ, "Gịnị bụ eziokwu?" Mana ka kọfị ụtụtụ na-ajụ oyi ma ikuku wee dapụ shingles ndị ahụ na ebe nrụọrụ weebụ m, ana m ajụ "Gịnị bụ ịdị mma?"
Kedu ihe ọ pụtara ịsị nke a ma ọ bụ onye ahụ dị mma, ma ọ bụ nke a ma ọ bụ onye ahụ dị njọ? N'ozuzu, ọha na-amata ịdị mma site na omume ọ na-ewere dị ka ihe ọma, ma ọ bụ ihe ọjọọ site na omume ndị e weere na ha dị njọ. Inyere nwoke kpuru ìsì aka n’okporo ámá bụ ihe a na-ahụta ka ihe dị mma; ụma iwere ụgbọala gị gafee ya abụghị. Ma nke ahụ dị mfe. N'otu oge, iso mmadụ na-ehi ụra tupu ya alụọ di ma ọ bụ nwunye bụ ihe rụrụ arụ, mana ugbu a, ọ bụghị naanị ihe a na-anabata, kama ọ bụ agbamume. Ndị ọkà n’akparamàgwà mmadụ, na-ekwu, sị: “Ọ dị mkpa ka ị hụ na ihe gị na ya kwekọrịtara Ma mgbe ahụ, anyị nwere ihe nzuzu nke ndị a ma ama na-agwa anyị na igbu ikwiikwii dị njọ, mana igbu ụmụaka amụrụ n'afọ dị mma. Ma ọ bụ ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu na ibibi embrayo nke mmadụ dị mma ma ọ bụrụ na ọ na-emesịa inye ụmụ mmadụ ndị ọzọ ọgwụgwọ. Ma ọ bụ ndị ikpe ga-echebe ndina ụdị onwe, ma kwaga na-egbochi ndị nne na nna ịkụziri ụmụ ha banyere mmekọahụ.
Yabụ, o doro anya na enwere mgbanwe na-eme ebe a. Ihe e chere na ọ dị mma n'oge gara aga ka a na-ewerekarị dị ka ọchịchị aka ike na nke mmegbu; ihe nke bu ihe ojoo bu ihe ndi mmadu nabatara dika ihe oma na ndi nwere onwe ha. Akpọrọ ya nke ọma…
… Ọchịchị aka ike nke relativism nke na-adịghị aghọta ihe ọ bụla dị ka ihe doro anya, nke na-apụkwa dị ka ihe kachasị oke naanị mmadụ ịchọ ọdịmma onwe ya na ọchịchọ ya. Inwe okwukwe doro anya, dịka nkwenye nke Chọọchị si dị, a na-akpọkarị ya dị ka isi mmalite. N'agbanyeghị nke ahụ, ịlaghachi azụ, ya bụ, ikwe ka 'ifufe ozizi ọ bụla na-ebugharị', na-egosi naanị otu omume nke ụkpụrụ taa dị mma. —Cardinal Ratzinger (POPE BENEDICT XVI) pre-conclave Homily, Eprel 18
Maazị Pullman kwenyere na ndị mmadụ nwere ike ịme ihe ọma na-enweghị Chọọchị. Ma gịnị bụ 'ezi'?
EZI ỌMA, ỌMA ỌZỌ
Maazị Pullman na-ekwu na ọ malitere iteta site n'akụkọ ifo nke Iso Christianityzọ Kraịst 'mgbe m mụtara obere sayensị.' N'ezie, sayensị bụ okpukpe bụ isi nke ekweghị na Chineke, nke na-eme ka ihe a na-ahụ anya mmadụ dịrị naanị ka ihe a pụrụ imetụ aka, detụ ire, hụ, ma nwalee.
N'ihi ya, evolushọn bụ otu n’ime isi ihe ndị ekweghị na Chukwu kweere. Ọ bụ maka Hitler. Ugbu a anyị ahụla nsogbu na-eweta onwe ya.
N'ịgbaso echiche nke onye na-ekweghị na Chineke, a pụghị inwe ezigbo ụkpụrụ omume. Omume kpam kpam na-egosi na ọ dịghị emehie emehie isi iyi nke ndị ahụ kpam kpam. Ha na-egosi ụkpụrụ omume na-adịghị agbanwe agbanwe nke gbanyere mkpọrọgwụ. Mana o doro anya taa na ihe a na-ewereburu dị ka ihe si na ya pụta iwu okike-Ọbụ ka igbu ọchụ — abụkwaghị iwu zuru oke. Ime, nyere aka igbu onwe ya, euthanasia… ndị a bụ “ụkpụrụ” ọhụrụ nke na-emegide ihe a na-ahụkarị dị ka iwu okike emere n'etiti ọdịnala na ọtụtụ puku afọ.
N'ihi ya, nanị ihe Hitler mere bụ itinye “ụkpụrụ omume” ọhụrụ a n'ọrụ maka otu ndị ọ hụrụ na ha adabaghị na agbụrụ mmadụ. Echere m, ọ bụrụ na anyị bụ naanị ụdị n'etiti ọtụtụ ụdị dị iche iche n'ụwa nke na-agbanwe site na ngbanwe na nhọrọ nke okike, gịnị ma anyị jiri ọgụgụ isi anyị mee ka nhọrọ dị mfe? 
Ugbu a, onye na-ekweghị na Chineke nwere ike ịrụ ụka wee sị, “Mba, anyị niile nwere ike ikwenye na mkpochapụ nke ndị Juu bụ omume rụrụ arụ.” N'ezie? Oleekwanụ maka iji nwayọọ nwayọọ kpochapụ ụmụ e bu n’afọ, ma ọ bụ ndị chọrọ ịnwụ anwụ? Oleekwa ihe anyị ga-eme ma nsogbu bịara anyị n’ebe ahụ ike ma ọ bụ nri dị ụkọ? Dị ka ihe atụ, na United States, arụmụka banyere nlekọta ahụ ike gụnyere nkwurịta okwu banyere ndị agadi ịbụ ndị agadi ikpeazụ iji nweta nlekọta ahụike n'oge nsogbu. Ya mere, onye na-eme mkpebi ndị ahụ ma dabere na "ụkpụrụ omume" dị a ”aa? Nke ahụ bụ ajụjụ na-adịghị agbanwe agbanwe na-agbanwe agbanwe.
Ọ bụ ihe ọjọọ iwepu klaasị nke ndị “nwụrụ anwụ”, ndị na-anaghị enye aka na akụ na ụba, "ndị na-eri nri na-abaghị uru", dịka ụfọdụ kwuru N'ihi na ọ bụrụ na ị na-eso ndị sayensị, na-etinye ihe enweghị okwukwe, mgbe ahụ ọ bara uru itinye ụkpụrụ nke evolushọn n'ọrụ ebe ọ bụla anyị nwere ike iji nyere aka na usoro ahụ. Billionaire Ted Turner kwuru otu oge na ọnụọgụgụ ụwa ga-agbada ruo nde mmadụ 500. Onye isi ala England bụ Prince Philip kwuru na ọ ga-amasị ya ịlọ ụwa ọzọ dị ka nje na-egbu mmadụ ma kwuo na nnukwu ezinụlọ bụ ihe otiti na mbara ala. Ejila ịdị mma nke mmadụ atụ ya uru mmadụ bara kama ọ bụ "nzọ ụkwụ carbon" ha hapụrụ.
Ya mere, ònye bụ onye na-ekweghị na Chineke na-ekwu na Hitler ma ọ bụ Stalin bụ "onye ọjọọ?" Ma eleghị anya, ndị dị ka Maazị Pullman adịla nká iji hụ ụzọ ọhụrụ nke iche echiche taa nke na-emeghe ụzọ maka ọdịbendị eugenics nke ndị sayensị, ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na ndị ọchụnta ego na-achọ. Omenala ohuru nke ndi mmadu norogynous, gabigara nanotechnology ma gbanwee nkpuru ihe ndi mmadu kari ka ha buru ndi zuru oke. Maka Prince Philip, nke a agaghị agụnye ezinụlọ buru ibu. Maka onye guzobere Parenthood, Margaret Sanger, nke a agaghị agụnye ndị isi ojii. Maka Barack Obama, nke a agaghị agụnye ụmụ ọhụrụ "achọghị". Maka Hitler ọ gaghị agụnye ndị Juu. Maka Michael Schiavo, ọ gaghị agụnye ndị nwere isi mgbaka. Nke a, ha ga-ekwu, ga-abụ "ihe ọma" maka mmadụ, "dị mma" maka ụwa.
N'ihi ya, ndị na-ekweghị na Chineke na-ekwu na ndị dị ka Hitler “dị njọ” ekwesịghị ikwe ka nkwenkwe ha gbochie “ọganihu mmadụ.”
CHI EMA!
Ọtụtụ n'ime anyị anụla banyere, ma ọ bụ mara onwe anyị banyere ndị na-abụghị ndị na-aga ụka, mana "dị mma" (site na nkọwa Judeo-Christian). Ma ọ bụ eziokwu: enwere ọtụtụ ndị odibo n'ebe ahụ, ọtụtụ ndị nwere obiọma, mkpụrụ obi ndị ga-enye uwe elu ahụ n'azụ ha… mana ha achọghị ihe ọ bụla metụtara okpukpe. Ọ nwere ike iju ndị ekweghị na Chukwu dịka Pullman anya ịnụ ihe Churchka na-akụzi gbasara ụfọdụ n'ime ndị a:
Ndị ahụ, n’enweghi ntụpọ nke aka ha, amaghị Oziọma Kraist ma ọ bụ Nzukọ-nsọ ya, mana ha n’eji ezi obi achọ Chineke, ma, site n’amara, na-anwa ime omume ha ime uche ya dịka ha siri mara ya. ihe akọnuche ha na-agwa ha - ndị ahụ nwekwara ike nweta nzọpụta ebighi ebi. -Catechism nke Chọọchị Katọlik, n. Ogbe 847
Agbanyeghị, nke a apụtaghị na Chọọchị abaghị uru ọ bụla.
“Ọ bụ ezie na n’ụzọ ndị Chineke maara n’onwe ya, ọ pụrụ iduga ndị na-amaghị Oziọma ahụ n’enweghi ntụpọ ọ bụla, gaa n’okwukwe ahụ nke ọ na-agaghị ekwe omume ime ihe dị ya mma, Chọọchị ka nwere ọrụ na ikike dị nsọ zisaara mmadụ niile ozi ọma. ” -CCC, n. Ogbe 848
Ihe kpatara ya bu na Jisos biara ka O mee ka mmadu nwere onwe ya, o di eziokwu nke na-eme ka anyị nwere onwe anyị. Chọọchị, mgbe ahụ, bụ ọnụ na ọnụ ụzọ nke eziokwu.
Jisos n’onwe ya gosipụtara n’ụzọ doro anya mkpa ọ dị inwe okwukwe na Baptizim, wee si otu a gosi na ọ dị mkpa na Churchka bụ nke ndị mmadụ na-abanye na Baptizim dịka site n’ọnụ ụzọ. N'ihi ya, ha enweghị ike ịzọpụta ndị, ebe ha maara na ọ bụ Chineke hiwere Chọọchị Katọlik site na Kraịst, ga-ajụ ma ọ bụ ịbanye na ya ma ọ bụ ibi na ya. -CCC, n. Ogbe 846
Jis] s sŽrŽ, "Abụ m eziokwu. ” Yabụ, ọ bụ naanị ihe ezi uche dị na ya na mkpụrụ obi ndị na-agbaso “eziokwu” ahụ edere n’obi ha, agbanyeghị na ha amataghị Ya n’aha n’amaghị nke ha, nọ n’ụzọ nke nzọpụta ebighi ebi. Kama inye anyị ọdịdị nke ọdịdị na ọchịchọ nke ime mmehie, otu o siri sie ike ịgbaso ụzọ a!
Ọnụ ụzọ ámá sara mbara na okporo ụzọ sara mbara nke na-eduga ná mbibi, ndị na-esikwa na ya abanye dị ọtụtụ. Ohere dịịrị ndụ. Na ndị na-achọta ya dị ole na ole. (Matiu 7: 13-14)
Ebe a bụ ntụpọ kpuru ìsì nke nwere ezi ebumnuche mana, nke ọma, ndị ekweghị na ekweghị na Chineke dị ka Philip Pullman: ha enweghị ike ịhụ nke ahụ eziokwu dị ezigbo mkpa maka ndụ mmadụ. Omume zuru oke bụ ntọala siri ike maka udo na nkwekọrịta, na Churchka bụ mmesi obi ike na arịa nke eziokwu a. Ike kachasi ike nke ọtụtụ ndị ekweghị na Chineke bụ na ha enweghị ike ileghara adịghị ike na mmehie nke Nzukọ-nsọ anya. Ha na-atụ anya ihe karịrị akarị n’aka mmadụ ma ọ bụ ezughi oke n’aka Jizọs. Amaghị m ihe kpatara ya, mana, ọ bụ ezie na ọ na-ewute m nke ukwuu, akụkọ ihe mere eme nke Nzukọ nsọ nke mkparị, mkparị, ịjụ ajụjụ, na ndị ndu ndu rụrụ arụ anaghị ewute m. M anya n'ime enyo, n'ime ọdịda nke obi m, na m na-aghọta. Echere m na ọ bụ mama Teresa kwuru na ikike ịlụ agha dị n'obi mmadụ niile. Mgbe anyị nabatara eziokwu a-ekweghị na Chineke, onye Juu, ndị Alakụba, ma ọ bụ Onye Kraịst - na ụmụ mmadụ enweghị ike idozi ihe omimi nke ikike ha nwere maka ihe ọjọọ ewezuga ike Mbilite n'Ọnwụ, mgbe ahụ anyị ga-aga n'ihu na-ese n'elu mmiri nke apịtị nke omume relativism . Anyị ga-aga n'ihu ruo mgbe ụfọdụ, "ezigbo ekweghị na Chineke" nwere ike weghara ike nke ga - eme Hitler na Stalin ka ọ dị ka ndị enweghị ntụnyere. (Nke ahụ bụ, nwoke ahụ kpuru ìsì nwere ike chọọ ịnọ n'ụlọ).
Ma ndi anyi bu ndi ikpe!
N'ỤLỌ NCHE AKA:
- Naanị onye nwere ikike ịsụgharị Akwụkwọ Nsọ? Gụọ Isi Nsogbu
- Ighota ebe eziokwu nke Okpukpe Katọlik si abịa. Ọ bụ mmadụ mere ka ọ bụ Chineke nyere ya? Gụọ Thema Mma Nke Eziokwu
