He Whakaruru Kua Whakarite


Nga mate e rua, na Michael D. O'Brien

I roto i enei mahi tohu, kei te whakaatuhia mai a te Karaiti me te anatikaraiti, ana ko nga taangata o te waa e tika ana te kowhiri. Ko tehea te ara hei whai? He nui te raruraru, te mataku. Ko te nuinga o nga tatauranga kaore e marama ki te huarahi e ahu atu ai nga rori; he ruarua nei nga tamariki nohinohi kei te titiro o raatau kanohi. Ki te whai tetahi kia ora ia, ka mate ano ia; ko te hunga hoki kua mate to te Karaiti whakaaro, ka ora. —Pukapuka korero a Artist

 

Tuhinga o mua Ano hoki, ka rongo marama ahau i roto i toku ngakau i nga wiki nei i nga kupu i puta i te takurua kua pahemo — te ahua o te anahera i te waenganui o te rangi e karanga ana:

Whakahaere! Whakahaere!

Ma te mahara tonu ko te Karaiti te wikitoria, ka rongo ano ahau i nga kupu:

Kei te uru koe ki te waahanga mamae o te purenga. 

He tokoiti te hunga e mohio ana ki te hohonu o te pirau o te pirau o te hapori o te Hauauru ki nga ahuatanga katoa o te hapori — mai i te roopu kai ki te ohanga tae atu ki te taiao — akene pea ko tehea te nuinga e whakahaerehia ana e etahi o nga tangata whai rawa, whai mana hoki. He maha ake nga wairua e oho ake ana, heoi, na te mea kua kore nga tohu o nga waa e uru ki te rohe o etahi haahi whakapono, engari ko te nuinga o nga upoko korero matua. Ki taku kore e whakapono me korero au mo nga koretake o te ao, oohanga, o te hapori, engari ki te kii kua taunga ratou pokepokea ai te ao hou i reira ko te herekore ka whakatauhia e te kawanatanga, kaua ki te ara ake i nga mana ake o te tangata.

Kei te mau tonu te whakamatautauranga ki te ngakaukore i te aroaro o tenei "mana rangatira o te whakahuatanga"… ki te titiro mataku kei te ahua kararehe whakamataku maranga marere mai ana i raro o te moana o te ao hou. Engari me tu atu tatou ki tenei whakamatautau ki te wikitoria, kia piri ki nga kupu a te Matua Tapu Tapu, a Hoani Paora II:

KAUA E MATUTU!

No te mea ko nga korero enei a te Karaiti i roto i nga Rongopai, i mua atu i muri mai i tona matenga me tona Aranga. I nga mea katoa, kei te wikitoria a te Karaiti, me tana kii mai kia kaua e mataku. 

 

REFUGE MO TE WHAKAPONO

Kua korero au mo te Whakakitenga 12 me te pakanga o naianei me te pakanga i waenga i te Wahine me te Tarakona, i waenga i te nakahi me nga uri o te Wahine. He pakanga mo nga wairua e kore e kore ka kawe te tokomaha ki a te Karaiti. He wa ano tenei kei reira tonu nga whakatoi. Engari kei te kite taatau i roto i tenei pakanga nui kua whakaritea e te Atua a rerenga mo tana iwi:

Rere tonu te wahine ra ki te koraha, kua rite noa ake hoki i te Atua he kainga mona ki reira, ki reira whangainga ai ia, kia tekau ma rua rau e ono tekau nga ra. (Apo 12: 6)

E whakapono ana ahau ko te tikanga o te whakamarumaru ki nga taumata maha: a tinana, a wairua, a hinengaro hoki. 

 

Tuhinga

I tenei Kirihimete kua pahure ake nei, i te korerorero maua ko taku kaiwhakahaere wairua ki tetahi kaipatu patu o te takiwa nona te whanau i noho ki tenei rohe neke atu i te kotahi rau tau. I a maatau e korero ana mo nga hitori o te rohe ka ohorere ana ia i te kare a roto. I maumahara ia ki te Pakihi Panui i huri i nga whenua tuawhenua i nga rautau o mua mai i te 1918-1919, i patu te 20 miriona taangata o te ao I kii ia ko te whare tapu ki to Tatou Wahine o Maunga Karamere, tata ki te 13 maero atu pea mai i to taone, i whakatuhia e nga taangata kia pai ai te karanga me te tiaki a Meri. I te roimata, ka mea ia, "I karapotia matou e te whiu, kaore ano kia tae mai ki konei."

He maha nga korero mo te whakamarumaru o nga Karaitiana na roto i te patai a Meri i roto i nga rautau (ko wai te whaea e kore e tiaki i ana tamariki nohinohi?) I a maua ko taku wahine i New Orleans i nga tau e rua kua hipa, i kite taatau ake kanohi e hia nga whakapakoko o Meri kaore i whara i muri o te Hurricane Katrina, i te wa i wahia nga whare me nga taiapa me nga rakau i nga taha katoa o ratou. Ahakoa te ngaro o te nuinga o a raatau taonga, he maha o enei whanau i tiakina mai i nga whara a tinana.

Ana ko wai ka wareware ki nga tohunga tokowaru Jesuit i tiakina mai i te poma ngota i tukuna ki Hiroshima, Japan - e waru nga poraka noa mai i to raatau kaainga - i te haurua miriona nga taangata i te taha katoa i mate. I te inoi ratou i te Rosario me te noho ki nga korero a Fatima.  

Kua tonoa mai e te Atua a Meri ki a maatau hei Aaka Whakaterenga. E whakapono ana ahau ko te tikanga o te ahuru a tinana.

I etahi wa i te wa e raru ana te whakapono Karaitiana ano, na tona mana i puta ai tenei manaakitanga [o te Rosary], ana ko to Tatou Wahine o te Rosary te mea i whakaorangia e ia.  —POPE JOHN PAULA II, Rosarium Virginis Mariae, n. 39

 

HE KANGA

Ae ra, ko te aroha noa tino nui e kawea mai ana e Meri ko te whakaoranga i riro i a Ihu ma tatou i roto i te Cross. He maha aku waa e whakaatu ana i te Awa o te Whakahaumaru hei poti whakaora, tetahi e rere ana i te hunga katoa i roto ki te Paapu nui o te Karaiti. Ko te rerenga o Meri, na, ko te piringa pono o te Karaiti. Kotahi tonu o ratau ngakau, ana ko te uru ki te Ngakau o Meri ka hohonu te kuhu atu ki roto ki te Ngakau o tana Tama. 

Ko te mea nui i konei ko te rerenga nui kua whakawhiwhia e te Karaiti ki te Hahi i tenei pakanga ki te tarakona he whakamarumaru ki te kore e ngaro to tatou whakaoranga, mai te mea e hinaaro tatou e vai noa i piha'i iho Ia'na na roto i to tatou ti'amâraa. 

 

HE WHAKAMAHI

Ko taku e kii nei mo te "rerenga maatauranga" ko te wa kei te haere mai ka puta nga tohu teka me nga mea whakamiharo me nga whakamatautau e kore nei e taea te aru ki te whai i te "arorau" o te ao hou. Me pehea e taea ai e tatou te mohio ki te huarahi e tika ai te haere?

Ko te whakautu tenei: aroha noa. Ma te Atua e whakarato roto rama ki nga mahara me nga ngakau o te hunga kua whakaiti i a ratau ano he tamariki nohinohi, ko era kua tomo ki roto ki te aaka i tenei wa whakarite. Ki nga whakaaro o enei ra, pehea te kuware me te tawhito o era wairua e koromiko nei i nga peepi Rosary ka noho ki mua o nga Taputapu! Pehea te mohio enei tamariki nohinohi kei nga ra o te Whakamatau! Na te mea kua ripeneta ratou ki ta raatau ake hiahia, ka tuku ki te hiahia me te mahere a te Atua. Na te whakarongo ki to raatau whaea, me te hanga i te kura o tana inoi, kei te whiwhi ratou i te hinengaro o te Karaiti. 

Kare tatou i whiwhi i te wairua o te ao, engari ko te Wairua e ahu mai ana i te Atua, kia matau ai tatou ki nga mea kua homai noa nei e te Atua ki a tatou… Na e kore te tangata maori e whakaae ki nga mea o te Wairua o te Atua: ki a ia hoki wairangi, a kaore ia e mohio, na te mea ka whakawa wairua. Engari, ko te tangata wairua, ka ahei te whakawa i nga mea katoa engari kaore e tukuna e tetahi atu. Ko wai hoki te mohio ana ki te hinengaro o te Ariki, e tohutohu ai ia? Engari kei a tatou te hinengaro o te Karaiti. (Kor. 1, 2: 3-16)

Ehara tenei i te kii ko te hunga kaore e piri ki a Meri ka ngaro, ka ngaro ranei (tirohia Nga Porotetani, a Meri, me te aaka o te rerenga). Ko te mea nui ko te whai i a te Karaiti. Engari he aha e kore ai e whai i a ia i nga tino tikanga i mahue ai ia ia tatou, ara, te Wahine, Ko wai te Hahi raua ko Meri?

Ko tenei Wahine e tohu ana i a Meri, te Whaea o te Kaiwhakaora, engari hei te wa ano ko te Hahi katoa, ko te Iwi o te Atua o nga wa katoa, ko te Haahi i nga wa katoa, me te mamae nui, ka whanau ano a te Karaiti. —POPE BENEDICT XVI, Castel Gandolfo, Itari, AUG. 23, 2006; Zenit

Kei konei te mea ngaro o te tamau rerenga Ka whakawhiwhia e te Karaiti ki ana akonga: he ahuru kei roto i te Hahi a Meri, a kei te takotoranga o raua ngakau i roto i te Mana Tapu o Ihu. 

Kaua hoki e wareware… ka piri mai nga anahera ki a tatou, ahakoa pea faahitihia i etahi wa.

 

PANUI PANUI:

 

 

Tuku Pai, PDF & Īmēra
Posted i roto i KĀINGA, NGA TAMATARATANGA RAHI.

Katia Comments.