Mo Te Whakaora I To Tatou Mana

He pai tonu te ora.
He tirohanga parapara me te meka o te wheako,
a ka karangahia te tangata kia mohio ki te tino take i penei ai.
He aha te oranga i pai ai?
—POPE ST. John Paul II,
Evangelium Vitae, 34

ME ka puta ki te hinengaro o te tangata i to ratou tikanga — a ahurea o te mate — ka whakamohio atu ki a ratou ko te oranga o te tangata ehara i te mea kare noa engari ko te ahua he kino ki te ao? Eaha te tupu i nia i te mana‘o o te mau tamarii e te mau taurearea o tei parau-pinepine-hia e e hotu noa ratou na roto i te tauiuiraa o te mau mea, e “ua rahi roa” to ratou oraraa i nia i te fenua, e te faaino ra to ratou “taahi avae carbone” i te palaneta? He aha te mea ka pa ki nga kaumatua, ki nga turoro ranei ina korerohia ana kei te nui rawa te utu mo o raatau take hauora mo te "punaha"? He aha te mea ka pa ki nga taiohi e whakatenatenahia ana kia paopao ki o raatau taangata koiora? Eaha te tupu i nia i te huru o te hoê taata ia faataahia to ’na faufaa, eiaha na roto i to ’na iho tura, na roto râ i to ratou mau hotu?

Mai te mea e parau mau ta te pâpa St. John Paul II i parau, te ora nei tatou i te pene 12 o te Pukapuka o te Apokalupo (tirohia Nga mamae o te Reipa: Te whakahekenga?) — katahi ahau ka whakapono ko Hato Paora te nga whakautu mo nga mea e pa ana ki nga tangata kua tino whakapouritia:

Kia mohio koe ki tenei: ka puta nga wa whakamataku i nga ra whakamutunga. E riro te taata ia ’na iho e te nounou moni, te teoteo, te teoteo, te faaino, te faaroo ore i to ratou mau metua, te mauruuru ore, te haapa‘o ore, te faaino, te faaino, te faaino, te faufau, te ino, te inoino i te maitai, te haavare, te hi‘o ore, te teoteo, tei au i te navenave. kaua ki te hunga e aroha ana ki te Atua, i te mea e whakapohehe ana ratou i te karakia engari e whakakahore ana i tona kaha. (2 Tim 3: 1-5)

Ko te ahua pouri o nga tangata ki ahau i enei ra. He iti noa te kawe i a ratou ano me te "korakora." Mai te mea ra e ua pohe te maramarama o te Atua i roto e rave rahi mau varua (tirohia Te Mirara Paipa).

… I nga rohe whanui o te ao kei raru te whakapono ka mate atu ano he mura kaore nei he wahie. —RETA a TANA HUNGA POPE PENETIKA XVI ki nga Pihopa Katoa o te Ao, Maehe 12, 2009

E ere ïa i te mea maere, i te mea e te haaparare nei te peu tumu o te pohe i ta ’na poroi haavîraa i te mau hopea o te fenua nei, ua iti atoa te mana‘o o te taata i te faufaa e te tumu.

… na te kino ka hua ka matoke haere te aroha o te tini tangata. (Matt 24: 12)

Heoi, kei roto tonu i tenei pouri ka karangahia tatou nga akonga a Ihu kia whiti ano he whetu... ^[1]Phil 2: 14-16

Te Whakaora i to Tatou Mana

Whai muri i te whakatakoto a raruraru pikitia poropiti o te ara hopea o te “tikanga o te mate”, i hoatu ano e te Pope St. John Paul II he rongoa. Ka timata ia ma te patai: He aha te oranga i pai ai?

Te itehia ra teie uiraa i te mau vahi atoa i roto i te Bibilia, e mai te mau api matamua roa e noaa mai ai te hoê pahonoraa puai e te maere. Te ora ta te Atua e horoa ra i te taata, mea taa ê roa ïa i te ora o te tahi atu mau mea ora atoa, i te mea e te taata, noa ’tu e no roto mai i te repo o te fenua. (Cf. Gen 2:7, 3:19; Hopa 34:15; Sal 103:14; 104:29), he whakaaturanga o te Atua ki te ao, he tohu o tona aroaro, he tohu o tona kororia (Cf. Gen 1:26-27; Sal 8:6). Koinei te mea i hiahia a Hato Irenaeus o Lyon ki te whakanui i roto i tana whakamaramatanga rongonui: "Ko te tangata, ko te tangata ora, ko te kororia o te Atua". —POPE ST. John Paul II, Evangelium Vitae, kaore. 34

Tukua enei kupu kia kuhu ki roto i te uho o to wairua. Ehara koe i te "rite" ki nga slugs me nga makimaki; ehara koe i te hua o te kukuwhatanga; ehara koe i te mate i runga i te mata o te whenua… ko koe te mahere matua me te tino taumata o te hanganga a te Atua, “te tihi o te mahi poiete a te Atua, hei karauna mona,” ko ta te Hunga Tapu kua mate.^[2]Evangelium Vitae, kaore. 34 A hi‘o i nia, e te varua here, a hi‘o i roto i te hi‘o e a hi‘o i te parau mau ta te Atua i poiete “e mea maitai roa” (Genese 1:31).

Kia tino mohio, hara he i whakakino i a tatou katoa ki tetahi tohu. Ua riro te ruhiruhiaraa, te rouru, e te rouru hina ei mau faahaamana‘oraa e “te enemi hopea e haamouhia ra, o te pohe ïa.”^[3]1 Cor 15: 26 Ko e kore e tawhitotia to tatou uara me to tatou mana! I tua atu, tera pea i whakawhiwhia etahi ira he, kua paihana ranei i roto i te kopu na roto i nga kaha o waho, kua mate ranei na te aitua. Ahakoa nga "hara whakamate e whitu" i mahia e tatou (e.

Tera râ, te hamaniraa i te « hoho‘a o te Atua » e hau atu ïa i to tatou mau hiero:

Te hi‘o nei te taata papai Bibilia mai te hoê tuhaa o teie hoho‘a eiaha noa i te faatereraa a te taata i nia i te ao nei, i te mau aravihi atoa râ i te pae varua tei taa ê i te taata, mai te mana‘o, te ite i te maitai e te ino, e te tiamâraa e maiti: “Ua faaî oia ia ratou i te ite e te ite; whakakitea ki a ratou te pai me te kino” (Sir 17:7). Ko te kaha ki te whiwhi i te pono me te herekore he mana tangata na te mea i hanga te tangata kia rite ki te ahua o tona Kaihanga, te Atua pono, tika. (Cf. Dt 32: 4). Ko te tangata anake, i roto i nga mea hanga katoa e kitea ana, “ka taea te mohio me te aroha ki tona Kaihanga”. -Evangelium Vitae, 34

Te arohaina ano

Mena kua makariri te aroha o te tini o te ao, ko te mahi a nga Karaitiana ki te whakahoki mai i taua mahana i roto i o tatou hapori. Ko te kino me te maukati moepuku o COVID-19 i kino nga hononga tangata. He tokomaha kare ano kia ora ake, ka noho wehi; kua whakawhanuihia nga wehewehenga na roto i nga paapori paapori me nga whakawhitinga ipurangi kawa kua pupuhi nga whanau tae noa ki tenei ra.

Te mau taea'ee te mau tuahine, te hi'o nei Iesu ia outou e ia'u no te faaora i teie mau ma'i, ia riro ei a Tuhinga o mua i waenganui i nga waro o to tatou tikanga. Whakaaetia te noho mai o tetahi atu, mihia ki a ratou me te ataata, titiro ki o kanohi, "whakarongo ki te wairua o tetahi atu ki te ora," ko ta te pononga a te Atua a Catherine Doherty i kii. Te taahiraa matamua roa no te poro i te Evanelia o ta Iesu ïa i rave: Mea ohie roa oia hakari ki te hunga e tata ana ki a ia (mo etahi tau e toru tekau) i mua i tana timatatanga i te kauwhau o te Rongopai.

I roto i tenei tikanga o te mate, i huri ai tatou hei tauhou, hei hoa riri, ka whakamatautauria pea tatou ki te kawa. E ti'a ia tatou ia pato'ii taua faahemaraa no te faaino e ia ma'iti i te e'a no te here e no te faaoreraa hara. A ehara tenei i te "ara" noa. He a korakora atua he kaha tera ki te tahu i tetahi atu wairua.

E ere faahou te taata ěê i te taata ěê no te taata o te tia ia riro ei taata tupu no te hoê taata i roto i te ati, e tae roa ’tu i te fariiraa i te hopoia no to ’na ora, mai ta te parabole o te Samaria maitai e faaite maitai ra. (cf. Lk 10: 25-37). Ahakoa ko te hoariri ka mutu hei hoa riri mo te tangata e tika ana kia aroha ki a ia (Cf. Mt 5:38-48; Lk 6:27-35), “ia hamani maitai” ia ’na (Cf. Luk 6:27, 33, 35) me te whakautu wawe i ana hiahia me te kore e tumanako ka utua (Cf. Lk 6:34-35). Ko te teitei o tenei aroha ko te inoi mo te hoa riri. Ia na reira tatou, e au maite tatou i te here o te Atua: “Te parau atu nei râ vau ia outou, E aroha ’tu i to outou mau enemi, e pure hoi no tei hamani ino mai ia outou, ia riro outou ei tamarii na to outou Metua i te ao ra; no te mea te mea nei i tana ra kia whiti ki runga ki te hunga kino, ki te hunga pai, kia ua hoki ki te hunga tika, ki te hunga he. (Mt 5:44-45; tirohia te Lk 6:28, 35). —Evangelium Vitae, kaore. 34

Me akiaki tatou i a tatou ano ki te wikitoria i to tatou wehi ki te paopao me te whakatoi, nga mataku e mau tonu ana i roto i o tatou patunga (e hiahia tonu ana ki te whakaora - tirohia. Te Whakaora Whakaora.)

Ko te mea hei whakakaha i a tatou, ko te mohio, ahakoa ka whakaae, kaore ranei, tera nga Te hiaai nei te taata i te farereiraa i te Atua na roto i to’na iho huru… ia ite i To’na aho i ni‘a ia ratou mai ta Adamu i ite matamua i roto i te ô.

Na ka whakaahuatia te tangata e Ihowa, e te Atua, he puehu no te oneone, a whakahangia ana e ia ki roto ki ona pongaihu te manawa ora; a ka wairua ora te tangata. (Gen. 2:7)

Te haamaramaramaraa te tumu hanahana o teie varua o te ora i te mauruuru ore o te taata i te mau mahana atoa i nia i te fenua nei. No te mea he mea hanga ia e te Atua me te mau i roto i a ia he tohu korekore o te Atua, ka piri te tangata ki te Atua. Ia haapao oia i te mau hiaai hohonu o te aau, e tia i te taata tataitahi ia rave i ta ’na iho mau parau o te parau mau i faaitehia e Saint Augustin: "Nau matou i hanga mo koe, e te Ariki, a kei te pehia o matou ngakau kia okioki ra ano ki a koe." -Evangelium Vitae, kaore. 35

Kia taua manawa, tama a te Atua. Ko te mahana o te ataata ngawari, te awhi, te mahi atawhai me te atawhai, tae atu ki te mahi te faaoreraa hara. E hi‘o ana‘e tatou ia vetahi ê i roto i te mata i teie mahana e ia ite ratou i to ratou tura no te hamani-noa-raa i te hoho‘a o te Atua. Ma tenei mooni e huri i a tatou korero, a tatou urupare, a tatou whakautu ki tetahi atu. Ko te tino tenei counter-revolution e tino hiahia ana to tatou ao ki te huri ano hei waahi mo te pono, mo te ataahua, mo te pai - hei "ahuatanga o te ao."

Na te Wairua i whakakaha, a i runga i te tirohanga matakite o te whakapono, ka karangahia he whakatupuranga hou o nga Karaitiana ki te awhina ki te hanga ao e powhiri ai, e whakaute ana, e poipoia ai te koha a te Atua… He tau hou e puta ai te tumanako i a tatou mai i te wairangi. te ngakaukore, me te ngongo-whaiaro e mate ai o tatou wairua, ka paitini ai o tatou hononga. E hoa ma, e hoa ma, e tono ana te Ariki kia haere mai koutou he poropiti o tenei ao hou… —POPE KAUPAPA XVI, Homily, Day Rangatahi o te Ao, Poihākena, Ahitereiria, Hōngongoi 20, 2008

Ia riro tatou i taua mau peropheta ra!

Nga mihi nui mo to atawhai
hei awhina i ahau ki te haere tonu i tenei mahi
i te tau 2024…