Te Hiahia o te Ora o roto

 

Naku koe i whiriwhiri, naku ano koe i whakatu
haere ki te whai hua e toe ana…
(John 15: 16)

No reira ehara i te mea he whakaaro whakaaro
he "hōtaka hou."
Kei te tīariari kē te papatono:
o te faanahoraa tei itehia i roto i te Evanelia
a i roto i nga tikanga ora…
kei a te Karaiti ano tona pokapū,
ko wai kia mohiotia, kia arohaina, kia peehia,
kia ora ai tatou i roto i a ia
te ora o te Tokotoru,
a ki a ia ka huri i te hitori
e tae noa ’tu i to ’na tupuraa i Ierusalema i te ra‘i ra.
—POPE ST. John Paul II,
Novo Millennio Inuente, kaore. 29

 

Whakarongo ki konei:

 

Wno te aha te tahi mau varua keresetiano e vaiiho i te hoê mana‘o tamau i nia i te feia e haaati ra ia ratou, noa ’tu na roto noa i te farereiraa i to ratou parahiraa mamû noa, area te tahi atu mau taata e au ra e mea aravihi, e mea faauruhia… e mo‘ehia oioi ratou?

Te haamana‘o nei au i te matahiti 2002 i te haereraa o St. John Paul II na nia i ta ’na “popemobile” tau metera noa te atea. Ka taea e koe te rongo i te noho a Ihu i roto ia ia. I taku tahuritanga ki te titiro ki nga kanohi o nga tangata pakeke i toku taha, ka rere nga roimata ki o ratou paparinga. Ko te oranga o John Paul II e tino pa ana ki ahau tae noa mai ki tenei ra.

Mai te reira te huru o te Feia Mo'a, o tei tomo na ni'ai te e'a pirihao o Karaitiana pono no te haapohe i “te taata tahito” ia vai noa te ora o te Toru Tahi i roto ia ratou. Ko nga Karaitiana enei kaore i aro ki nga mahi o waho anake, engari ko te mea nui, ko to ratau oranga o roto, to raatau hononga ki te Atua - he mea e warewarehia ana e te nuinga o te Hahi i enei ra. Ua ani au i te hoê perepitero e aha te rahi o ta’na haapiiraa evanelia i tutonu i ni‘a i te pae varua, te mau papa‘iraa a te Feia Mo‘a, e te tahi atu mau pahonoraa. "Kaore tetahi." Peneia'e, tei reira te hoê o te mau tumu o te mau fifi pae varua o to tatou nei tau...

Kihai i whakakahangia e koe nga turoro, kihai i rongoatia nga turoro, kihai ano i takaia te hunga i maru. Kihai i whakahokia mai e koe te mea i kotiti ke, i rapua ranei e koe te mea i ngaro; Na marara noa atu ratou i te kore hepara: riro ana hei kai ma nga kirehe katoa o te parae. (Ezekiel 34: 4-5)

 

Hua e mau ana

Ua tuiroo roa te mau Pharisea no to ratou huru paieti. Ua faahapa râ Iesu ia ratou ei feia haavare.

He rite koutou ki nga urupa kua oti te pani ki te paru ma, ko waho he ataahua ki te titiro atu, ko roto ia ki tonu i nga koiwi tupapaku, i nga mea poke katoa. (Matthew 23: 27)

I tetahi atu taha, i wero a Hato James ki nga Karaitiana e tino aro nui ana ki roto:

Ki te kahore he kakahu o tetahi teina, tuahine ranei, ki te kore he kai mo tenei ra, a ka mea tetahi o koutou ki a ratou, Haere marie, kia mahana, kia pai te kai; he aha te pai? (James 2: 15-16)

Ka marama, na, tera Karaitiana pono he kaiwhakaatu mo te tangata katoa, he kaiwhakaatu tera tūturu 

Ko te tangata o enei ra ka pai ake te whakarongo ki nga kaiwhakaatu i to nga kaiwhakaako, a ki te whakarongo ia ki nga kaiwhakaako, na te mea he kaiwhakaatu ratou… Te titau nei te ao nei e te tiai nei ia tatou i te oraraa ohie, te varua o te pure, te aroha i te taata atoa, i te feia riirii e te veve, te haapa‘o e te haehaa, te faataa-ê-raa e te haapaeraa ia’na iho. Ki te kore tenei tohu o te tapu, ka uaua ta tatou kupu ki te pa ki te ngakau o te tangata hou. He horihori, he morearea. —POPE ST. PAULO VI, Evangelii nuntiandi, n. 76

He maha nga haora e mahi ana ahau i etahi tau ki muri (penei i te nuinga o nga wiki), engari kei te mamae taku wa inoi. I te taeraa i te taime no te taniuniu i to ’u tiaau i te pae varua, ua ani mai oia e, “No reira, teihea to oe oraraa pure?” Ka whakahoki ahau, "Ae, kua pa, kua ngaro, kua tino pukumahi ahau." Ka whakautua e ia, "Na kei te moumou koe i taku taima."

Ua maere roa oia ia ’u i to ’na parau-tia ore — tera râ, ua taa oioi ia ’u: ma te ore e faatupu i te aau i roto i te pure e te vairaa mai o Iesu, eaha ta ’u i mana‘o e hotu mai i roto i to ’u oraraa utuafare e te aposetolo?

Ko to taatau waa he nekehanga haere tonu i te nuinga o te wa ka marino, ka raru pea te "mahi mo te mahi". Me tu atu e tatou tenei whakamatautau ma te tarai "kia" i mua i te tarai "ki te mahi". —POPE ST. John Paul II, Novo Millennio Inuente, kaore. 15

Kotahi tonu te mea e mate ana: ki te kore tatou e inoi, kaore he tangata e hiahia ki a tatou. Kaore te ao e hiahia i nga wairua me nga ngakau kau. —Fr. Tadeusz Dajczer, Te Koha o te Whakapono / Uiui i te Whakapono (Nga Ringa o Mary Foundation)


Ua taa maitai ia Iesu e e ere te mau Kerisetiano atoa i te hoê â hotu; Ko te pukumahi, ko te ao, ko te awangawanga, ko nga whakawai, me era atu mea ka whakapakeke i te ngakau, ka hinga ki enei taru, ka waiho kia kore noa. Tera râ, te mafatu o te atuatu ma te haapao maitai i te hoê taairaa hohonu e o Iesu, e riro ïa ei “fenua tao‘a”:

Ko te purapura i ruia ki te oneone momona, ko te tangata i rongo ki te kupu, a ka matau, ka whai hua, kotahi rau, e ono tekau, e toru tekau nga hua. (Matthew 13: 19-23)

Ko te "rongo me te mohio" te tikanga o te Kupu a ora i te reira. ^[1]cf. Hemi 2:26

I whakatupato a John Paul II ki a tatou kia tupato ki te…

…he whakamatautauranga e pa ana ki nga haerenga wairua me nga mahi hepara: ko te whakaaro ko nga hua ka whakawhirinaki ki to tatou kaha ki te mahi me te whakamahere.

Ko te tikanga, e kii ana ia, ka tono te Atua kia mahi tahi tatou me te aroha noa me te whakapau moni katoa o te matauranga me te kaha ki te mahi i te kaupapa o te rangatiratanga. Ko, ka haere tonu ia…

…he mate te wareware ki tera "Ki te kahore a te Karaiti, kaore e taea e tatou tetahi mea"(tirohia Jn 15: 5) … Na te pure e aa ia tatou i roto i teie parau mau. Te faahaamana'o tamau noa ra te reira ia tatou i te tiaraa teitei o te Mesia e, i roto i te hoêraa ia'na, te mana o te oranga o roto me te tapu. Ia ore ana‘e teie parau tumu e faaturahia, e mea maere anei ia ore te mau faanahoraa no te faaamuraa maa e e vaiiho mai ia tatou i roto i te mana‘o peapea o te peapea? -Novo Millennio Inuente, n. 38

Auê to ’na hi‘oraa maitai a hi‘o ai tatou i te itiraa te mau amuiraa, te faarueraa te mau taurearea i te haapaoraa nahonaho,^[2]kite cnbc.com me nga whare karakia e tata ana puta noa i te Ao Hauauru! E hia nga mahere mahi minita, nga kaupapa rangatahi, me nga wawata o te hinonga kua mate - na te mea karekau he oranga o roto o te hunga e kawe ana i aua kaupapa?

 

He aha te oranga o roto?

Ko nga Roma o mua kaore i ngaro nga whiu tino kino mo te hunga kino. Ko te whiu me te ripeka tetahi o nga mahi nanakia tino rongonui. Engari tera ano tetahi, ka tiakina pea mo te kino rawa atu… ko te here i te tupapaku ki muri o te tangata kohuru. I raro i te whiunga o te mate, karekau he tangata i whakaaetia ki te tango. Na, ko te tangata hara kua whakataua ka pangia, ka mate.^[3]kite Tua te Tua Tangata; kite ki konei a ki konei

Peneia‘e o teie hoho‘a puai e te peapea tei tae mai i roto i te feruriraa i to St.



Whakarerea atu to koutou tangata tawhito, he mea na to koutou ahua o mua, kua pirau nei i nga hiahia tinihanga, kia whakahoutia te wairua o o koutou hinengaro, kia kakahuria iho te ahua hou, he mea hanga kia rite ki te ahua o te Atua i runga i te tika, i te tapu pono. (Epe 4: 22-24)

A tuu i tetahi atu huarahi…

…kaore matou e ngaro te ngakau. Ahakoa te memeha haere noa to waho tangata, e whakahoutia ana ano to roto i tenei ra, i tenei ra. (2 Koriniti 4: 16)

Ka huihuia, ka mohio tatou ko te tangata o waho ko o tatou tinana, e noho tonu ana i raro i nga hiahia, te koroheketanga, nga rawakore, me era atu.

He tangata pai he pai ki roto ki te puranga o te pai o tona ngakau: ko te tangata kino ia he kino ana e whakaputa ai ... (Luke 6: 45)

Ko te mea e tika ana kia “mate” te Karaitiana i te ahua tawhito me te ora i runga i te Wairua.^[4]“Ki te noho hoki koutou i runga i ta te kikokiko, ka mate koutou; ( Roma 8:13 ).

Ko te ara o te tino tika ka haere ma te Ripeka. Kare he tapu ki te kore te whakarere me te whawhai wairua. Ko te ahunga whakamua i roto i te wairua ka uru ki te ascesis [whakaaro-whaiaro] me te whakama e arahi haere ana ki te noho i roto i te rangimarie me te koa o nga Whakapaipai. -Catechism o te Ekalesia Katorika, n. 2015

Whiwhi i te wairua rangimarie, a, i nga taha katoa, ka ora nga mano. — Herapima o Harowa

Engari, ko te oranga Karaitiana ehara i te whakarere noa - penei i nga Buddhists e mahi ana i te whakama kia tae atu ki tetahi ahuatanga tino nui kaore he mamae, he hiahia, he whakaaro ki a ia ano. Ko ta ratou whainga kia tukuna mai i te huringa o te reincarnation (Nirvana). Ko te Karaitiana, i tetahi atu taha, ka ripeneta i te hara, ka wehe atu i nga whakapakoko na roto i te mamae ki te whakatutuki i te hiahia o roto ki te mohio me te whiwhi i te Atua,^[5]"Ahakoa e mohio ana tatou, kaore ranei, ko te inoi ko te tutakitanga o te matewai o te Atua ki a tatou. Te hiaai nei te Atua ia hiaai tatou ia ’na.” —Catechism o te Ekalesia Katorika, n. 2560 e ia ite e ia noaa ia ’na te huru mau o te hoê taata, i hamanihia ia au i To ’na huru. Kua kore te Buddhist, a ko te mea, i te wa e ki ana te Karaitiana ki te waipuke:

Ki te whakapono tetahi ki ahau, ka rite ki ta te karaipiture, ka rere mai nga awa wai ora i roto ia ia. (John 7: 38)

Mai i roto i tona oranga o roto. No reira, ko te Karaitiana e kore e mate noa ki a ia ano engari e whakatipu ana i te tangata o roto, ka tiimata ki te whakaatu i te oranga o Ihu ki etahi atu ma te whakaatu i te wairua me te kaha:

… te mau nei matou i teie tao‘a i roto i te farii repo, ia noaa te mana rahi no ǒ mai i te Atua ra, e ere no ǒ mai ia matou nei… e hopoi noa ’tu i te poheraa o Iesu i roto i te tino nei, ia ite-atoa-hia to Iesu ora i roto i to matou tino. Ko matou hoki e ora nei, e tukua tonutia ana ki te mate mo te whakaaro ki a Ihu, kia marama ai to Ihu ora i roto io matou kikokiko matemate. (2 Corinthians 4: 7-11)

 

Whakakiia te Ora o roto

Ae, ka mate te Karaitiana ki a ia ano tika kia ara ake ai te Ariki kua ara i roto i a ia. Ko te taviri tenei ki te whai hua e mau tonu ana: ka tae ki taua wa ka taea e tatou te kii tahi me Hato Paora, “Kua ripekatia tahitia ahau me te Karaiti; ehara i ahau te ora, engari ko te Karaiti e noho ana i roto i ahau… "^[6]Galatia 2: 20 Ko pehea?

Ki te Iriiri hapu ana Te Mesia i roto i te aau o te hoê Kerisetiano fanau-apî-hia, te vai noa ra ïa na taua taata ra ia “faaamu” i te taata o roto ma te “taata paari, ia tae i te faito o te rahi o te îraa o te Mesia ra”.^[7]Ephesians 4: 13

Ko te tikanga, ko te Eucharist “te puna me te tihi o te oranga Karaitiana”.^[8]'Ko te Eucharist "te puna me te tihi o te oranga Karaitiana." “Te tahi atu mau oro‘a, e oia mau te mau ohipa a te ekalesia e te mau ohipa a te aposetolo, ua taamuhia ïa i te Eucharist e ua haafaahiahia i te reira. No te mea i roto i te Eucharist maitai tei roto te maitai pae varua atoa o te Ekalesia, oia hoi te Mesia iho, ta tatou Pasa.”' CCC, n. 1324 Engari he aha te mea e kawe mai ai te Karaitiana mai i te Puna ki te Huihuinga Ko te matua ki te oranga o roto: inoi.

Na tenei, ehara taku e kii ana i te whakamaumaharatanga o te tamarikitanga me nga karakia karakia. Maoti râ, no te haamata i te pure “mai roto mai i te aau”.

He wairua te Atua, me karakia hoki nga kaikarakia ki a ia i runga i te wairua [te ngakau] me te pono. (Ioane 4:24)

Me haere tonu te inoi Karaitiana: ki te mohio ki te aroha o te Ariki, o Ihu, ki te hono atu ki a ia...  -Catechism o te Ekalesia Katorika, n. 2708

No reira ehara i te mea mo te kohikohi inoi kia "whakaoti" noa iho. Ko tenei e pa ana ki te aroha ki a Ihu, ki to Atua.

Ka rongo ahau he maha nga Katorika e aue ana no te mea kare o ratou hepara e korero nui ana mo te hara. Engari ko te mea tino nui ake ko te timata te hunga kohuru ki te mahi me te whakaako ki te inoi! No te mea ko te inoi tonu te "iri" o te Karaitiana ki runga i te waina, ko ia nei a te Karaiti, ka ako ki te whakarongo ki tona reo, ki tana i pai ai, kia hinga ai te hara me te whai hua.^[9]Rom 12: 2 Ko te inoi te "wai o te Wairua Tapu" - te aroha noa - ka timata ki te rere ano he "wai ora" i roto i te wairua. 

Ko te inoi e pa ana ki te aroha noa e hiahiatia ana e tatou… Ko te aroha noa he whai waahi i roto i te ora o te Atua. Te faaô nei ia tatou i roto i te taatiraa o te oraraa Toru Tahi... -Catechism o te Ekalesia Katorika, n. 2010, 1997

I penei

Ko te karakia te ora o te ngakau hou. —CCC, n.2697

Mena kaore koe e inoi "i runga i te wairua me te pono," ko te ngakau hou kua hoatu ki a koe i roto i te Iriiri mate ana

Na inaianei kua tae ki te ngakau o te oranga o roto: ko whanaungatanga me te Atua. Koinei te take i kii ai te Catechism i te ataahua:

Ko te tangata, i hanga ia i roto i te "ahua o te Atua" [kua] karangatia ki te hononga whaiaro ki te Atua… Ko te inoi te hononga ora o nga tamariki a te Atua ki to ratou Matua e kore nei e taea te pai, me tana Tama a Ihu Karaiti me te Mea Tapu. Wairua. -Catechism o te Ekalesia Katorika, n. 299, 2565

“I to ’u mana‘oraa,” o ta St. Teresa no Avila ïa i parau, “e ere i te mea ê maoti te aparauraa piri i rotopu i te mau hoa; te auraa ra, e rave pinepine i te taime no te faaea otahi noa i pihai iho Ia’na o ta tatou i ite e te here nei ia tatou ».^[10]Hato Tereha o Ihu, Te Pukapuka o tona Ora, 8,5 roto Nga Mahi i kohia e St. Teresa o Avila, tr. K. Kavanaugh, OCD, me O. Rodriguez, OCD (Washington DC: Institute of Carmelite Studies, 1976), I,67 Ko te tikanga, ka taea e te tangata te haere ki te Mihi i ia wiki i tona oranga katoa, engari ki te kore e whakatuwheratia e ia tona ngakau ki te whakahoa ora ki te Atua, kei te kore tona oranga wairua; ana mahi, ahakoa e whai hua ana, ka ngaro te mana wairua; kei te noho tonu ia, me te mea, he mea whangai noa ma te "miu" kaua ki te "kai maro... mo te hunga pakeke."^[11]Hebrews 5: 14 No reira, me whangai tatou i te tangata o roto ki te Eucharist, te Kupu a te Atua, me te inoi mai i te ngakau, he tino whakawhitiwhitinga aroha i waenganui i a koe me to Kaihanga.^[12]cf. Mat 22:37

…kia whakakahangia i te kaha o tona Wairua i roto i te tangata, kia noho ai a te Karaiti ki roto ki o koutou ngakau, he mea whakapono; kia whai pakiaka, kia mau i runga i te aroha... (Efeso 3: 16-17)

 

Te Mana o te Apotoro

Inaianei kua tae mai tatou ki te kaupapa, he pai ake ranei, raruraru o to tatou wa - te korehau o naianei o tapu.

Te hinaaro nei te Ekalesia i te feia mo‘a. Ka karangatia katoa ki te tapu, a ka taea e te hunga tapu anake te whakahou i te tangata. —POPE JOHN PAUL II, Karere mo te Ra Rangatahi o te Ao mo te 2005, Vatican City, Akuhata 27th, 2004, Zenit

Ehara i te mea ko nga Katorika kawe kaari ka huri i te hitori, engari ko te hunga pono tata ki a Ihu:

Ka whakatapua e ahau toku tapu ki te hunga e tata ana ki ahau, toku kororia ki te aroaro o te iwi katoa. (Levitiko 10:3, rNJB)

No reira, ko te "nui o te oranga o roto" i tono mai a St. tata ki a Ihu. I roto i teie autaatiraa, e nehenehe ta tatou e faahotu i te hotu o te vai noa no te mea, ia ore ana‘e Oia, eita ta tatou e nehenehe e « rave i te hoê mea ». Koia…

Koinei te wa o te whakapono, o te inoi, o te korerorero ki te Atua, hei whakatuwhera i o tatou ngakau ki te rere o te aroha noa kia uru ai te kupu a te Karaiti ki roto i a tatou i roto i tona kaha katoa: Ka noho ki runga! [Put out into the deep!]… tukua te Kai-whakakapi o Pita ki te tono i te katoa o te Hahi ki te mahi i tenei mahi o te whakapono, e whakaatu ana i a ia ano i roto i te whakahou hou ki te inoi. —POPE ST. John Paul II, Novo Millennio Inuente, n. 38

 

A pure i nga wa katoa kaua e ngenge.
(Luke 18: 1)

 

Tauturu i te taviniraa ma te taime taatoa a Mark:

 

mā te Nihil Obstat

 

Ki te haerere me Mark i roto te Na Kupu,
paatohia te haki i raro nei ki ohauru.
Kaore e tukuna to imeera ki tetahi atu.

Inaianei kei runga Telegram. Pāwhiri:

Whaia a Tohu me nga tohu o nga wa o te ra i runga i te MeWe:

Whaia nga tuhinga a Maka ki konei:

Whakarongo mai ki enei: