St. Peter's Basilica, te tirohanga mai i nga whare taiwhanga o EWTN i Roma
AS He maha nga kaikorero i korero mo te rourou i te huihuinga whakatuwheratanga o tenei ra, i rongo ahau i te korero a Ihu i roto i tetahi wa, "Kua wehewehea ahau e toku iwi."
• cadangan
Ko te wehewehenga kua neke ake i te rua mano tau i roto i te tinana o te Karaiti, te Hahi, ehara i te mea iti. Ko te Catechism e kii tika ana "ko nga tangata o nga taha e rua te he." [1]kite Ko te Katorika o te Hahi Katorika,kaore. 817 No reira, e mea titauhia te haehaa—te haehaa rahi—a imi ai tatou i te faaafaro i te fifi i rotopu ia tatou. Ko te mahi tuatahi ko te whakaae ki a tatou ko teina me nga tuahine.
…kare e taea e te tangata te whakapae mo te hara o te wehewehenga te hunga i whanau i tenei wa i roto i enei hapori [i hua mai i taua wehewehenga] a i roto i a ratou i whakatupuria ai i runga i te whakapono ki a te Karaiti, a ka whakaae te Hahi Katorika ki a ratou ma te whakaute me te aroha hei teina. …. Ko te hunga katoa kua whakatikaia i runga i te whakapono i roto i te Iriiri, kua whakaurua ki roto ki a te Karaiti; no reira e tika ana ratou kia kiia he Karaitiana, a he tino take ka whakaaetia hei teina i roto i te Ariki e nga tamariki o te Hahi Katorika. -Ko te Katorika o te Hahi Katorika,kaore. 818
Na ka hanga e te Catechism tetahi kaupapa nui:
“Taa ê atu, e rave rahi mau tuhaa o te haamo‘araa e o te parau mau” e itehia i rapaeau i te mau otia ite-mata-hia o te Ekalesia katolika: “te Parau papaihia a te Atua; te ora o te aroha noa; te whakapono, te tumanako, me te aroha, me era atu mea homai o roto o te Wairua Tapu, me nga mea e kitea ana. Ka whakamahia e te Wairua o te Karaiti enei Haahi me nga hapori hahi hei huarahi whakaora, no te mea ka puta mai tona mana i te ki tonu o te aroha noa me te pono kua tukua e te Karaiti ki te Hahi Katorika. Ko enei manaakitanga katoa ka ahu mai i a te Karaiti, ka arahi ki a ia, a ko ratou ano he karanga ki te "kotahitanga Katorika." —Kau. n. 819
Na, ko te korero "extra ecclesiam nulla salus,” e aore ra, “i rapae au i te Ekalesia aita e ora”[2]cf. Hato Cyprian, Ep. 73.21:PL 3,1169; De wae.:PL 4,50-536 he pono no te mea "te mana" mo enei hapori wehe "ka puta mai i te ki tonu o te aroha noa me te pono" i roto i te Katorika.
… no te mea e kore tetahi e mahi merekara i runga i toku ingoa e ahei te korero kino moku i muri iho. Ko ia hoki ehara i te hoariri no tatou, no tatou ia. ( Mareko 9:39-40 )
• cadangan
Ka hoki mai inaianei ki tera "kupu": kua wehewehea ahau e toku iwi.
Ua parau Iesu ia ’na iho mai teie te huru:
Ko ahau te huarahi, te pono, te ora; kare he tangata e haere mai ki te Matua, ki te kahore ahau. ( Ioane 14:6 )
Noa ’tu e te vai ra i roto i te Ekalesia Katolika te “îraa o te aroha e te parau mau,” ua veve roa oia 
nga wehewehenga kua haea tona uma. Mai te peu e e mana‘o tatou i te Ekalesia Katolika Roma “te parau mau”, peneia‘e e nehenehe te hoê taata e mana‘o i te Orthodoxe, o tei faataa ê i te huriraa o te mileniuma matamua, i te haapapuraa i “te e‘a”. No te mea i roto i te Ekalesia i te pae Hitia o te râ i tupu mai ai te mau peu monahi rahi no roto mai i te mau metua medebara i te haapii ia tatou i “te e‘a” e tae atu ai i te Atua na roto i te hoê “ora i roto”. Ua riro ta ratou pororaa evanelia hohonu e to ratou hi‘oraa no te hoê oraraa pure no te pure, ua riro te reira ei patoiraa i te mau mana‘o o teie nei ao e te mana‘o tumu o tei mau e tei vavahi i te mau tuhaa rahi o te Ekalesia i te pae Tooa o te râ. Koia te take i kii ai a St. John Paul II:
…me whai manawa te Haahi me ona ngutu e rua! I te mileniuma tuatahi o te hitori o te Karaitiana, ko te korero tenei mo te whanaungatanga i waenganui i a Byzantium me Roma.. —Ut Unum Sint, n. 54, Mei 25th, 1995; Vatican.va
I te tahi a‘e pae, peneia‘e e nehenehe tatou e ite i te amahamaha o te mau Porotetani i muri iho mai te hoê ereraa i “te ora” o te Ekalesia. No te mea he maha nga wa i roto i nga hapori "kauwhau" kei reira "te Kupu tuhituhi a te Atua; te ora o te aroha noa; whakapono, tumanako, me te aroha, me
te tahi atu mau ô o roto o te Varua Maitai” o te haapapu-roa-hia ra. Ko te "manawa" enei e whakakii ana i nga puku o te Hahi, no reira te tini o nga Katorika i rere atu i nga turanga i muri i to ratou tutakitanga ki te kaha o te Wairua Tapu i roto i era atu hapori. I reira i tutaki ai ratou ki a Ihu "katoa", ki tonu i te Wairua Tapu i roto i te huarahi hou, ka tahuna ki te ahi me te hiakai hou mo te Kupu a te Atua. No reira o St. John Paul II i haamahitihiti ai e e ere te “faaiteraa evanelia apî” i te hoê noa faaohiparaa i te pae feruriraa.
Kei te mohio ano koe ehara i te take ko te whakawhiti noa i tetahi kaupapa, engari mo te hui takitahi me te hohonu ki te Kaiwhakaora. —POPE ST. John Paul II, Nga Whanau Komihana, Neo-Catechumenal Way. 1991
Ae, kia pono tatou:
I etahi wa ahakoa ko nga Katorika kua ngaro, kaore ano hoki i whai waahi ki te wheako i a te Karaiti ake: kaua ko te Karaiti he 'pararau' noa 'te uara', engari hei Ariki ora, 'te huarahi, me te pono, me te ora'. —POPE ST . JOHN PAUL II, L'Osservatore Romano (Putanga Ingarihi o te Nupepa Vatican), Poutu-te-rangi 24, 1993, p.3.
Cue Billy Graham—me John Paul II:
Ko te hurihanga ko te whakaae, ma te whakatau ake, te rangatiratanga o te Karaiti hei whakaora, ka noho hei akonga. —POPE ST. John Paul II, Reta Whakataetae: Misioni a te Kaiwhakaora (1990) 46
Te ti‘aturi mau nei au e, e ite tatou i te hoê « tau puna apî » no te faaroo i roto i te Ekalesia, tera râ, ia amui ana‘e oia i te « Mesia amahamaha » e ia riro faahou mai ei hoho‘a mau no Oia « te e‘a, e te parau mau e te ora ».
• cadangan
Ko te teina, ko Tim Staples, he korero nui mo te ahua o te Pope te tohu "mau tonu" o te kotahitanga o te Hahi.
te Pope, Pihopa o Roma me te kaiwhakapapi i a Pita, "ko te putake pumau me te kitea o te kotahitanga o nga pihopa me te roopu whakapono katoa."-Ko te Katorika o te Hahi Katorika,kaore. 882
No reira, ki ahau nei, tera ano tetahi atu mea "mau tonu" o te kotahitanga o te Hahi, ko te Whaea o te Karaiti, ko te Wahine Tapu a Meri. Mo…
Ko Meri Tapu… kua waiho hei ahua mo te Hahi e haere mai ana… —POPE KAUPAPA XVI, Korero Salvi, n.50
I to tatou Whaea, i homai ki a tatou i raro i te Ripeka, kei roto tonu ia i nga "mamae whanau" i a ia e whakapau kaha ana ki te whanau i te Hahi, te "tinana o te Karaiti" ngaro. Ka kitea tenei i roto i te Hahi nana nei enei wairua i whanau mai i roto i te kopu o te whare iriiri. No te mea tei roto te Whaea Manaakitia i nga wa katoa, na reira ka mau tonu tana wawaotanga whaea.
Mena he "ki tonu i te aroha noa" kua noho tonu ia i roto i te mea ngaro a te Karaiti… kua whakakitea e ia ki nga tangata te mea ngaro a te Karaiti. Na kei te mahi tonu ia. Na roto i te mea ngaro a te Karaiti, kei roto ano ia i te tangata. Na te mea ngaro a te Tama ka marama ano te mea ngaro a te Whaea. —POPE JOHN PAULA II, Redemptoris Mater, kaore. 2
Ko te Pope te "puna kitea me te turanga" o to tatou kotahitanga, a ko Meri to tatou "puna e kore e kitea" na roto i tona whaea wairua.
Ko te Now Word he minita wa-katoa
haere tonu ma to tautoko.
Whakapaingia, me te mihi.
Ki te haerere me Mark i roto te Na Kupu,
paatohia te haki i raro nei ki ohauru.
Kaore e tukuna to imeera ki tetahi atu.
