De pausen en het tijdperk van de dageraad

Foto, Max Rossi / Reuters

 

DAAR het lijdt geen twijfel dat de pausen van de vorige eeuw hun profetische ambt hebben uitgeoefend om gelovigen wakker te schudden voor het drama dat zich in onze tijd afspeelt (zie Waarom schreeuwen de pausen niet?​ Het is een beslissende strijd tussen de cultuur van het leven en de cultuur van de dood ... de vrouw bekleed met de zon - aan het werk om een ​​nieuw tijdperk te baren-tegen de draak die probeert te vernietigen het, zo niet proberen om zijn eigen koninkrijk en “new age” te vestigen (zie Openb. 12: 1-4; 13: 2). Maar terwijl we weten dat Satan zal falen, zal Christus dat niet. De grote Maria-heilige, Louis de Montfort, omschrijft het goed:

Uw goddelijke geboden worden verbroken, uw evangelie wordt terzijde geworpen, stromen van ongerechtigheid overspoelen de hele aarde en nemen zelfs uw dienstknechten weg ... Komt alles tot hetzelfde doel als Sodom en Gomorrah? Breek je nooit je stilte? Zal je dit alles voor altijd tolereren? Is het niet zo dat uw wil op aarde moet worden gedaan zoals in de hemel? Is het niet zo dat je koninkrijk moet komen? Hebt u aan sommige zielen, u dierbaar, geen visie gegeven op de toekomstige vernieuwing van de kerk? -NS. Louis de Montfort, Gebed voor zendelingen, zn. 5; www.ewtn.com

Paus Johannes Paulus sprak in een informele verklaring aan een groep Duitse katholieken in 1980 over deze komende vernieuwing van de Kerk:

We moeten bereid zijn om in de niet al te verre toekomst grote beproevingen te ondergaan; beproevingen die van ons vereisen dat we zelfs ons leven opgeven, en een totale gave van onszelf aan Christus en voor Christus. Door uw gebeden en de mijne is het mogelijkverlicht deze verdrukking, maar het is niet langer mogelijk om ze af te wenden, omdat alleen op deze manier de Kerk effectief kan worden vernieuwd. Hoe vaak is de vernieuwing van de Kerk inderdaad in bloed tot stand gebracht? Ook dit keer zal het niet anders zijn. —Regis Scanlon, "Flood and Fire", Homiletische en pastorale beoordeling, April 1994

'Het bloed van de martelaren is het zaad van de kerk', zei de vroege kerkvader Tertullianus. [1]160-220 na Christus, verontschuldiging, N. 50 Vandaar nogmaals de reden voor deze website: om de lezer voor te bereiden op de dagen die voor ons liggen. Deze tijden moesten komen, voor een generatie, en het zou wel eens de onze kunnen zijn.

THet meest opmerkelijke van de profetieën die betrekking hebben op de 'laatste tijden' lijken één gemeenschappelijk doel te hebben, namelijk de aankondiging van grote rampen die over de mensheid komen, de triomf van de kerk en de renovatie van de wereld. -Katholieke EncyclopedieProfetie, www.newadvent.org

De meest gezaghebbende opvatting, en die die het meest in overeenstemming lijkt te zijn met de Heilige Schrift, is dat de katholieke kerk na de val van de antichrist opnieuw een periode van welvaart en triomf zal ingaan. -Het einde van de huidige wereld en de mysteries van het toekomstige leven, Vr. Charles Arminjon (1824-1885), p. 56-57; Sophia Institute Press

Het zijn dus vooral tijden van hoop. We gaan van een lange spirituele winter over in wat onze recente pausen een "nieuwe lente" hebben genoemd. We zijn, zei Johannes Paulus II, 'de drempel van hoop overschrijden'.

[Johannes Paulus II] koestert inderdaad een grote verwachting dat het millennium van verdeeldheid zal worden gevolgd door een millennium van eenwording ... dat alle catastrofes van onze eeuw, al zijn tranen, zoals de paus zegt, aan het einde zullen worden ingehaald en veranderde in een nieuw begin.  —Kardinaal Joseph Ratzinger (POPE BENEDICT XVI), Salt of the Earth, een interview met Peter Seewald, p. 237

Na zuivering door beproeving en lijden, staat het aanbreken van een nieuw tijdperk op het punt. -POPE ST. JOHN PAUL II, General Audience, 10 september 2003

 

DE DREMPEL VAN EEN NIEUW TIJDPERK

Terwijl ik met honderdduizenden bijeen was op Wereldjongerendagen in Toronto, Canada in 2002, hoorden we Johannes Paulus II ons opriep om "wachters van de ochtend" te zijn van dit verwachte "nieuwe begin":

De jongeren hebben laten zien dat ze voor Rome en voor de kerk een speciale gave van de Geest van God zijn ... Ik aarzelde niet om hen te vragen een radicale keuze van geloof en leven te maken en hen een geweldige taak voor te stellen: 'morgen worden' wachters 'aan het begin van het nieuwe millennium. —POPE JOHANNES PAULUS II, Nieuwe Millennio Inuente9

… Wachters die aan de wereld een nieuwe dageraad van hoop, broederschap en vrede verkondigen. —POPE JOHN PAUL II, toespraak tot de Guanelli Youth Movement, 20 april 2002, www.vatican.va

Benedictus XVI zette deze oproep aan de jeugd voort in een boodschap die meer in detail deze komende 'nieuwe tijd' beschrijft (te onderscheiden van de namaak "new age" spiritualiteit die tegenwoordig overheerst):

Gesterkt door de Geest, en voortbouwend op de rijke visie van het geloof, wordt een nieuwe generatie christenen geroepen om mee te helpen bouwen aan een wereld waarin Gods geschenk van leven wordt verwelkomd, gerespecteerd en gekoesterd - niet afgewezen, gevreesd als een bedreiging en vernietigd. Een nieuw tijdperk waarin liefde niet hebzuchtig of zelfzuchtig is, maar puur, trouw en oprecht vrij, open voor anderen, respectvol voor hun waardigheid, op zoek naar hun goede, en straalt vreugde en schoonheid uit. Een nieuw tijdperk waarin hoop ons bevrijdt van de oppervlakkigheid, apathie en zelfingenomenheid die onze ziel doden en onze relaties vergiftigen. Beste jonge vrienden, de Heer vraagt ​​je om profeten van dit nieuwe tijdperk te zijn ... —POPE BENEDICT XVI, Homily, Wereldjongerendag, Sydney, Australië, 20 juli 2008

Hij verwees opnieuw naar dit nieuwe tijdperk terwijl hij tijdens zijn bezoek daar tot de mensen van het Verenigd Koninkrijk sprak:

Deze natie, en het Europa dat [Saint] Bede en zijn tijdgenoten hebben helpen opbouwen, staat opnieuw op de drempel van een nieuw tijdperk.​ —POPE BENEDICT XVI, toespraak tijdens de oecumenische viering, Londen, Engeland; 1 september 2010; Zenit.org

Dit 'nieuwe tijdperk' voorzag hij in 1969 toen hij in een radio-interview profeteerde:

Uit de crisis van vandaag zal de Kerk van morgen tevoorschijn komen - een Kerk die veel heeft verloren. Ze wordt klein en zal vanaf het begin min of meer opnieuw moeten beginnen. Ze zal niet langer in staat zijn om veel van de gebouwen die ze in welvaart heeft gebouwd, te bewonen. Naarmate het aantal van haar aanhangers afneemt, zal het veel van haar sociale privileges verliezen ... Het proces zal des te moeilijker zijn, want zowel sektarische bekrompenheid als pompeuze eigenzinnigheid zullen moeten worden afgestoten ... Maar wanneer de beproeving van deze zifting is voorbij, er zal een grote kracht vloeien vanuit een meer vergeestelijkte en vereenvoudigde kerk. —Kardinaal Ratzinger (PAUS BENEDICT), "Hoe zal de kerk eruit zien in 2000", radiopreiking in 1969; Ignatius Pressucatholic.com

 

APOSTOLISCHE TRADITIE

Ik heb eerder uitgelegd hoe dit nieuwe tijdperk is geworteld in de apostolische traditie die we gedeeltelijk hebben ontvangen van de vroege kerkvaders (zie De komende heerschappij van de kerk) en natuurlijk de Heilige Schrift (zie Ketterijen en meer vragen).

Heel opvallend is echter wat de Heilige Vaders de hele tijd hebben gezegd, vooral in de vorige eeuw. Dat wil zeggen, Johannes Paulus II en Benedictus XVI stellen geen unieke hoop voor de toekomst voor, maar bouwen voort op die apostolische stem dat er inderdaad een tijd zal komen dat de geestelijke heerschappij van Christus zal worden gevestigd, door middel van een gezuiverde Kerk, tot het einde. van de aarde.

God houdt van alle mannen en vrouwen op aarde en geeft hun hoop op een nieuw tijdperk, een tijdperk van vrede. Zijn liefde, volledig geopenbaard in de vleesgeworden Zoon, is het fundament van universele vrede. Wanneer deze liefde wordt verwelkomd in de diepten van het menselijk hart, verzoent ze mensen met God en met zichzelf, vernieuwt ze menselijke relaties en wekt ze het verlangen naar broederschap op dat in staat is de verleiding van geweld en oorlog uit te bannen. Het grote jubileum is onlosmakelijk verbonden met deze boodschap van liefde en verzoening, een boodschap die de ware aspiraties van de mensheid van vandaag de dag laat horen.  —POPE JOHN PAUL II, Boodschap van paus Johannes Paulus II voor de viering van de Werelddag van de vrede, 1 januari 2000

De pauselijke theoloog voor zowel Johannes Paulus II als Pius XII, Johannes XXIII, Paulus VI en Johannes Paulus I, bevestigde dat deze langverwachte "periode van vrede" op aarde nadert.

Ja, er werd in Fatima een wonder beloofd, het grootste wonder in de geschiedenis van de wereld, op de tweede plaats na de opstanding. En dat wonder zal een tijdperk van vrede zijn dat nooit eerder aan de wereld is verleend​ —Mario Luigi kardinaal Ciappi, 9 oktober 1994, Familie Catechismus, p. 35

Kardinaal Ciappi koppelt daarom eerdere magistrale uitspraken aan de Triomf van het Onbevlekt Hart, die tegelijk een triomf van de Kerk is.

De Katholieke Kerk, het koninkrijk van Christus op aarde, is voorbestemd om te worden verspreid onder alle mensen en alle naties ... -POPE PIUS XI, Qua primas, Encycliek, n. 12, 11 december 1925; vgl. Matt 24:14

Het zal eindelijk mogelijk zijn dat onze vele wonden worden genezen en dat alle gerechtigheid weer tevoorschijn komt in de hoop op hersteld gezag; dat de pracht van de vrede wordt vernieuwd en dat de zwaarden en armen uit de hand vallen en dat alle mensen het rijk van Christus zullen erkennen en gewillig Zijn woord zullen gehoorzamen, en elke tong zal belijden dat de Heer Jezus in de heerlijkheid van de Vader is. —POPE LEO XIII, Toewijding aan het Heilig Hart, mei 1899

Deze hoop werd in onze tijd opnieuw herhaald door paus Franciscus:

… [De] pelgrimstocht van het hele volk van God; en door zijn licht kunnen zelfs de andere volkeren naar het Koninkrijk van gerechtigheid, naar het Koninkrijk van vrede lopen. Wat een geweldige dag zal het zijn, wanneer de wapens zullen worden ontmanteld om te worden omgevormd tot werktuigen! En dit is mogelijk! We wedden op hoop, op de hoop op vrede, en dat wydpf.jpgzal mogelijk zijn. —POPE FRANCIS, zondag Angelus, 1 december 2013; Catholic News Agency, 2 december 2013

Net als zijn voorgangers heeft paus Franciscus ook de hoop dat er een "nieuwe wereld" mogelijk is waarin de Kerk werkelijk een thuis voor de wereld wordt, een verenigd volk geboren door de Moeder van God:

Wij smeken [Maria's] moederlijke voorbede dat de kerk een thuis mag worden voor vele mensen, een moeder voor alle mensen, en dat de weg mag worden geopend naar de geboorte van een nieuwe wereld. Het is de verrezen Christus die ons zegt, met een kracht die ons met vertrouwen en onwankelbare hoop vervult: "Zie, ik maak alle dingen nieuw" (Op 21: 5). Met Maria gaan we vol vertrouwen naar de vervulling van deze belofte ... -PAUS FRANCISCUS, Evangelii Gaudium, N. 288

Een belofte die afhankelijk is van bekering:

De mensheid heeft gerechtigheid, vrede en liefde nodig, en zal die alleen krijgen door met heel hun hart terug te keren naar God, die de bron is. —POPE FRANCIS, op de Sunday Angelus, Rome, 22 februari 2015; Zenit.org

Het is troostend en geruststellend om van zo veel pausen deze profetische anticipatie van een wereldwijde periode van vrede op aarde te horen:

'En zij zullen mijn stem horen, en er zal één kudde en één herder zijn.' Moge God ... binnenkort Zijn profetie in vervulling laten gaan om deze troostende visie op de toekomst om te zetten in een huidige realiteit ... Het is Gods taak om dit happy hour tot stand te brengen en aan iedereen bekend te maken ... Als het eenmaal aankomt, zal het een plechtig uur blijken te zijn, een groot uur met niet alleen gevolgen voor het herstel van het Koninkrijk van Christus, maar ook voor de pacificatie van ... de wereld. We bidden vurig en vragen anderen ook om te bidden voor deze felbegeerde pacificatie van de samenleving. -POPE PIUS XI, Ubi Arcani dei Consilioi "Over de vrede van Christus in zijn koninkrijk", December 23, 1922

Paus Pius X schreef in een niet minder gezaghebbend document dan in een encycliek:

Oh! wanneer in elke stad en dorp de wet van de Heer getrouw wordt nageleefd, wanneer respect wordt getoond voor heilige dingen, wanneer de sacramenten worden bezocht en de verordeningen van het christelijk leven worden vervuld, zal het voor ons zeker niet meer nodig zijn om verder te werken aan zie alle dingen hersteld in Christus ... En dan? Dan zal het eindelijk voor iedereen duidelijk zijn dat de Kerk, zoals zij door Christus werd ingesteld, volledige vrijheid en onafhankelijkheid van alle buitenlandse heerschappij moet genieten ... "Hij zal de hoofden van zijn vijanden breken", opdat allen weet "dat God de koning is van de hele aarde", "opdat de heidenen zullen weten dat ze mensen zijn." Dit alles, eerbiedwaardige broeders, wij geloven en verwachten met een onwankelbaar geloof. —PAUS PIUS X, E Supremi, encycliek „Over het herstel van alle dingen”, n. 14, 6-7

In navolging van Jezus 'gebed om eenwording, "dat ze allemaal één kunnen zijn”(Joh 17:21) verzekerde Paulus VI de Kerk dat deze eenheid zou komen:

De eenheid van de wereld zal zijn. De waardigheid van de menselijke persoon wordt niet alleen formeel maar ook effectief erkend. De onschendbaarheid van het leven, van de baarmoeder tot de ouderdom… Onnodige sociale ongelijkheden zullen worden overwonnen. De betrekkingen tussen volkeren zullen vreedzaam, redelijk en broederlijk zijn. Noch egoïsme, noch arrogantie, noch armoede ... [zullen] de oprichting van een echte menselijke orde, een algemeen welzijn, een nieuwe beschaving verhinderen. —POPE PAULUS VI, Urbi et Orbi-bericht, April 4, 1971

Voor hem lichtte de zalige Johannes XXIII dit visioen van een nieuwe orde van hoop toe:

Soms moeten we, tot onze spijt, luisteren naar de stemmen van mensen die weliswaar brandend van ijver zijn, maar geen gevoel voor discretie en maatstaf hebben. In deze moderne tijd kunnen ze niets anders zien dan verdrukking en ondergang ... We zijn van mening dat we het oneens moeten zijn met die onheilsprofeten die altijd een ramp voorspellen, alsof het einde van de wereld nabij is. In onze tijd leidt de goddelijke voorzienigheid ons naar een nieuwe orde van menselijke relaties die, door menselijke inspanning en zelfs boven alle verwachtingen, gericht zijn op de vervulling van Gods superieure en ondoorgrondelijke plannen, waarin alles, zelfs menselijke tegenslagen, leidt tot de vervulling van Gods superieure en ondoorgrondelijke plannen. groter goed van de kerk. - GEZEGDE JOHANNES XXIII, toespraak voor de opening van het Tweede Vaticaans Concilie, 11 oktober 1962; 4, 2-4: AAS 54 (1962), 789

En nogmaals, voor hem profeteerde paus Leo XIII ook over dit komende herstel en eenheid in Christus:

We hebben geprobeerd en volhardend uitgevoerd tijdens een lang pontificaat naar twee hoofddoelen: in de eerste plaats naar het herstel, zowel bij heersers als bij volkeren, van de principes van het christelijk leven in de burgerlijke en huiselijke samenleving, aangezien er geen echt leven is. voor mannen behalve van Christus; en ten tweede om de hereniging te bevorderen van degenen die van de katholieke kerk zijn afgevallen, hetzij door ketterij of door schisma, aangezien het zeer ongetwijfeld de wil van Christus is dat allen verenigd zouden worden in één kudde onder één herder.. -Divinum Illud Munus, N. 10

 

ZADEN VAN DE TOEKOMST

In de Apocalyps van Johannes spreekt hij over deze vernieuwing van de Kerk in termen van een "opstanding" (Openbaring 20: 1-6). Paus Pius XII gebruikt ook deze taal:

Maar zelfs deze nacht in de wereld vertoont duidelijke tekenen van een dageraad die zal komen, van een nieuwe dag die de kus ontvangt van een nieuwe en meer schitterende zon ... Een nieuwe opstanding van Jezus is nodig: een ware opstanding, die geen heerschappij meer over de dood toelaat ... In individuen moet Christus de nacht van de doodzonde vernietigen met het aanbreken van de herwonnen genade. In gezinnen moet de nacht van onverschilligheid en koelte plaats maken voor de zon van liefde. In fabrieken, in steden, in landen, in landen van misverstanden en haat moet de nacht stralend worden als de dag, nox sicut sterft illuminabitur, en de strijd zal ophouden en er zal vrede zijn​ —POPE PIUX XII, Urbi en orbi adres, 2 maart 1957; vaticaan.va

Deze "opstanding" is dus uiteindelijk een restauratie van genade in de mensheid opdat de Zijne "Zal worden gedaan op aarde zoals in de hemel," terwijl we elke dag bidden.

God zelf had voorzien om die "nieuwe en goddelijke" heiligheid te bewerkstelligen waarmee de Heilige Geest christenen wil verrijken aan het begin van het derde millennium, om "Christus het hart van de wereld te maken". —POPE JOHANNES PAULUS II, Toespraak tot de Rogationistische vaders, n. 6, www.vatican.va

Het nieuwe millennium dat de pausen voor ogen hadden, is dus in feite de vervulling van de Onze Vader.

… Elke dag in het gebed van het Onze Vader vragen we de Heer: “Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel” (Matt. 6:10)…. we erkennen dat 'de hemel' is waar de wil van God wordt gedaan, en dat 'aarde' de 'hemel' wordt - dat wil zeggen, de plaats van de aanwezigheid van liefde, goedheid, waarheid en goddelijke schoonheid - alleen als op aarde de wil van God is geschied. —POPE BENEDICT XVI, Algemene audiëntie, 1 februari 2012, Vaticaanstad

 

MARIA… EEN VISIE OP DE TOEKOMST

De Kerk heeft altijd geleerd dat de Heilige Maagd Maria meer is dan de moeder van Jezus. Zoals Benedictus XVI zei:

Heilige Maria ... je werd het beeld van de komende kerk ... —Encyclisch, Spe salvi, n.50

Maar het is duidelijk dat de pausen niet suggereren dat haar heiligheid iets is dat de Kerk alleen in de hemel zal beseffen. Perfectie? Ja, dat komt pas in de eeuwigheid. Maar de pausen spreken van een herstel van die oorspronkelijke heiligheid in de hof van Eden die verloren was gegaan en die we nu in Maria vinden. In de woorden van St.Louis de Montfort:

We krijgen reden om aan te nemen dat tegen het einde der tijden en misschien eerder dan wij verwacht dat God mensen zal doen opstaan ​​die vervuld zijn met de Heilige Geest en doordrenkt met de geest van Maria. Door hen zal Maria, de machtigste koningin, grote wonderen verrichten in de wereld, de zonde vernietigen en het koninkrijk van Jezus, haar Zoon, vestigen op de ruïnes van het verdorven koninkrijk dat dit grote aardse Babylon is. (Op.18: 20) -Verhandeling over ware toewijding aan de Heilige Maagd, n. 58-59

Tegen het einde van de wereld ... Almachtige God en Zijn Heilige Moeder zullen grote heiligen doen opstaan ​​die de meeste andere heiligen evenveel zullen overtreffen als de ceders van Libanon die boven kleine struiken uittorenen.​ —Ibid. n, 47

De opstanding gaat echter niet vooraf aan het kruis. Zo ook, zoals we hebben gehoord, zullen de zaden van deze nieuwe lente voor de Kerk in deze geestelijke winter worden en worden geplant. Een nieuwe tijd zal bloeien, maar niet voordat de Kerk is gezuiverd:

De Kerk zal worden verkleind in haar afmetingen, het zal nodig zijn om opnieuw te beginnen. Hieruit echter proef er zou een Kerk ontstaan ​​die versterkt zal zijn door het proces van vereenvoudiging dat ze heeft doorgemaakt, door haar hernieuwde vermogen om in zichzelf te kijken… de Kerk zal numeriek worden verminderd. —Kardinaal Ratzinger (POPE BENEDICT XVI), God en de wereld, 2001; Interview met Peter Seewald

De 'test' kan heel goed degene zijn waarover in de Catechismus van de katholieke kerk:

Voor de wederkomst van Christus moet de Kerk een laatste beproeving doorstaan dat zal het geloof van veel gelovigen doen wankelen. De vervolging die haar pelgrimstocht op aarde vergezelt, zal het "mysterie van ongerechtigheid" onthullen in de vorm van een religieus bedrog dat de mensen een schijnbare oplossing voor hun problemen biedt ten koste van afvalligheid van de waarheid.… Het bedrog van de Antichrist begint al vorm te krijgen in de wereld elke keer dat de claim wordt gedaan om in de geschiedenis die messiaanse hoop te beseffen die alleen buiten de geschiedenis kan worden gerealiseerd door het eschatologische oordeel. -CCC 675, 676

Het is dus duidelijk dat de pausen het niet hebben over een politiek koninkrijk in millenniumstijl, maar over een geestelijke vernieuwing van de Kerk die zelfs de schepping zelf zal beïnvloeden vóór het "einde".

Zo is de volledige actie van het oorspronkelijke plan van de Schepper afgebakend: een schepping waarin God en man, man en vrouw, mensheid en natuur in harmonie zijn, in dialoog, in gemeenschap. Dit plan, verstoord door de zonde, werd op een meer wonderbaarlijke manier opgepakt door Christus, Die het op mysterieuze maar effectieve wijze uitvoert in de huidige realiteit, in de verwachting het tot vervulling te brengen ...  —POPE JOHN PAUL II, algemeen publiek, 14 februari 2001

Dit is onze grote hoop en onze aanroeping: 'Uw koninkrijk kome!' - een koninkrijk van vrede, gerechtigheid en sereniteit, dat de oorspronkelijke harmonie van de schepping zal herstellen.—ST. PAUS JOHANNES PAULUS II, Algemene audiëntie, 6 november 2002, Zenit

 

DE LAATSTE CONFRONTATIE

Misschien als geen ander moment in de afgelopen 2000 jaar is het seculiere messianisme zo wijdverbreid geweest. Technologie, milieubewustzijn en het recht om andermans leven te nemen - of dat van jezelf - is de "hoop voor de toekomst" geworden, in plaats van God en een ware beschaving van liefde gebouwd op Zijn bevel. We staan ​​dus inderdaad “voor de laatste confrontatie” met de geest van deze tijd. Paus Paulus VI leek de noodzakelijke maar hoopvolle dimensies van deze confrontatie te begrijpen toen hij in 1964 de martelaren van Oeganda heilig verklaarde:

Deze Afrikaanse martelaren luiden het begin van een nieuw tijdperk in. Kon de geest van de mens zich maar niet richten op vervolgingen en religieuze conflicten, maar op een wedergeboorte van het christendom en de beschaving! -Liturgie van de uren, Vol. III, p. 1453, gedenkteken van Charles Lwanga en metgezellen

Moge er voor iedereen de tijd van vrede en vrijheid, de tijd van waarheid, gerechtigheid en hoop aanbreken. —POPE JOHN PAUL II, Radioboodschap, Vaticaanstad, 1981

 

 

Voor het eerst gepubliceerd op 24 september 2010.

 
 
GERELATEERDE LEZING
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

  
Zegen u en iedereen bedankt
voor uw steun aan deze bediening!

Om met Mark in de De Nu Word,
klik op onderstaande banner om abonneren.
Uw e-mail wordt met niemand gedeeld.

Print Friendly, PDF & Email

voetnoten

voetnoten
1 160-220 na Christus, verontschuldiging, N. 50
Geplaatst in HOME, HET ERA VAN VREDE en gelabeld , , , , , , , , , , , , .