Ubulili Babantu Nenkululeko - Ingxenye II

 

EBUHLENI NOKUKHETHA

 

LAPHO kungenye into okufanele ishiwo ngokudalwa kowesilisa nowesifazane okwanqunywa “ekuqaleni” Futhi uma singakuqondi lokhu, uma singakuqondi lokhu, khona-ke noma yikuphi ukuxoxisana ngokuziphatha, kokukhetha okulungile noma okungalungile, kokulandela imiklamo kaNkulunkulu, kuba sengcupheni yokuphonsa ingxoxo yezocansi lomuntu ohlwini oluyinyumba lwemikhawulo. Futhi lokhu, nginesiqiniseko sokuthi, kuzosiza ekujuliseni ukwahlukana phakathi kwezimfundiso zeSonto ezinhle nezicebile ngocansi, nalabo abazizwa behlukanisiwe nalo.

Iqiniso ukuthi hhayi nje ukuthi sonke sidalwe ngomfanekiso kaNkulunkulu, kodwa futhi:

UNkulunkulu wabheka konke ayekwenzile, wakuthola kukuhle kakhulu. (UGenesise 1:31)

 

SIHLE, KODWA SIWILE

Senziwe ngomfanekiso kaNkulunkulu, ngakho-ke, senziwe ngomfanekiso waKhe Obuhle uqobo. Njengoba umhubi abhala:

Ingaphakathi lami wabumba; wangiluka esiswini sikamama. Ngiyakudumisa, ngokuba ngenziwa ngokumangalisayo; (IHubo 139: 13-14)

INcasakazi uMariya Ebusisiwe wayebuka ukubukeka kwakhe okuphelele ngenkathi ephethe uKrestu ezandleni zakhe ngoba impilo yakhe yonke yayihambisana ngokuphelele noMdali wakhe. UNkulunkulu ufuna nathi lokhu kuzwana.

Manje sonke, ngokwamazinga ahlukahlukene, sinamandla okwenza konke okwenziwa esinye isidalwa endalweni: ukudla, ukulala, ukuzingela, ukuqoqa, njll. Kepha ngoba senziwe ngomfanekiso kaNkulunkulu, futhi sinamandla okuthanda. Futhi ngaleyo ndlela, akufanele kusimangaze ukuthola izithandani ezihlala ngaphandle komshado nazo ezingabazali abahle. Noma ongqingili abahlala ndawonye onobuntu kakhulu. Noma umyeni ongumlutha wezithombe zobulili ezingcolile oyisisebenzi esithembekile. Noma ongakholelwa ebukhoneni bukaNkulunkulu oyisisebenzi esingenabugovu ekhaya lezintandane, njll. Abakholelwa ekuziphendukeleni kwemvelo kaningi behlulekile ukuphendula, ngaphandle kokuqagela nensimu elinganiselwe yesayensi, ukuthi kungani sifisa ukuba muhle, noma ukuthi luyini uthando. Impendulo yeSonto ukuthi sidalwe ngomfanekiso waKhe Omuhle noZithandayo uqobo, ngakho-ke, kukhona umthetho wemvelo ongaphakathi kwethu osiqondisayo kulokhu. [1]qhathanisa Ubulili Bomuntu Nenkululeko-Ingxenye I Njengoba nje amandla adonsela phansi egcina umhlaba uzungeza ilanga, yibo kanye lobu buhle— “amandla adonsela phansi” othando — okugcina isintu sisebenzelana noNkulunkulu nayo yonke indalo.

Kodwa-ke, lokho kuvumelana noNkulunkulu, omunye komunye, nayo yonke indalo yaphulwa ngokuwa kuka-Adamu no-Eva. Ngakho-ke sibona omunye umgomo usebenza: ikhono lokwenza okungalungile, ukuqhutshwa sifeze izinhloso zobugovu. Kungale mpi yangaphakathi phakathi kwesifiso sokwenza okuhle nesifiso sokwenza okubi lapho uJesu angena khona ukuze “asisindise.” Futhi lokho okusikhululayo iqiniso.

Ngaphandle kweqiniso, isisa senhliziyo siyancipha imizwa. Uthando luba yigobolondo elingenalutho, ukugcwaliswa ngendlela engafanele. Ngokwesiko elingenalo iqiniso, le ingozi ebulalayo ebhekene nothando. Iwela isisulu semizwa nemibono engaba khona, igama elithi "uthando" liyaxhashazwa futhi lihlanekezelwe, kuze kufike ezingeni lapho lisho khona okuphambene. —I-POPE BENEDICT XVI, AmaCaritas eVikisa, hhayi. 3

Izithombe zobulili ezingcolile ziyisithonjana "sempucuko yothando" ngaphandle kweqiniso. Kuyisifiso sokuthanda, ukuthandwa, nokuba nobudlelwano-kepha ngaphandle kweqiniso ngobulili bethu nencazelo yalo engaphakathi. Kanjalo futhi, ezinye izinhlobo zokukhuluma ngocansi, ngenkathi zifuna ukuba "muhle", nazo zingaba ukuhlanekezelwa kweqiniso. Esibizelwe ukukwenza ukuletha lokho “okungahlelekile” “ekuhlelweni.” Futhi umusa nomusa weNkosi yethu ukhona ukusisiza.

Lokhu kusho ukuthi kufanele sikwamukele futhi sikhuthaze okuhle kwabanye. Kepha futhi asikwazi ukuvumela okuhle esikubonayo kuguqule ububele bube “yimizwa” lapho lokho okungaziphethe kahle kumane kushanelwe phansi kukakhaphethi. Umsebenzi weNkosi futhi oweBandla: ukubamba iqhaza ekusindisweni kwabanye. Lokhu ngeke kufezwe ekuzikhohliseni kepha ku- iqiniso.

 

UKUVUSA KABUSHA UKUZIPHATHA KOKUZIPHATHA

Futhi kulapho-ke ukuziphatha Ukungena. Ukuziphatha, okungukuthi, imithetho noma imithetho, kusiza ekukhanyiseleni onembeza bethu futhi kuqondise izenzo zethu ngokwenzuzo evamile. Kodwa-ke, kungani kunombono ezikhathini zethu ukuthi ubulili bethu "bukhululekile kubo bonke" okufanele bungasuswa ngokuphelele kunoma yiluphi uhlobo lokuziphatha?

Njengayo yonke eminye imisebenzi yethu yomzimba, ingabe ikhona imithetho elawula ubulili bethu nokuyihlelela empilweni nasenjabulweni? Isibonelo, siyazi uma siphuza amanzi amaningi, i-hyponatremia ingangena futhi ikubulale. Uma udla kakhulu, ukukhuluphala kungakubulala. Uma uphefumula ngokushesha okukhulu, i-hyperventilation ingakubangela ukuwa. Uyabona-ke, kufanele silawule nokudla kwethu izinto ezinjengamanzi, ukudla nomoya. Kungani-ke sicabanga ukuthi ukuphatha ngokungafanele inkanuko yethu yezocansi nayo ayinayo imiphumela emibi? Amaqiniso axoxa indaba ehlukile. Izifo ezithathelwana ngocansi ziye zaba ubhadane, amanani edivosi ayanda, izithombe zobulili ezingcolile zibhubhisa imishado, nokushushumbiswa kwabantu sekuqhume cishe kuzo zonke izingxenye zomhlaba. Kungenzeka yini ukuthi ubulili bethu bunemingcele ebugcina bulinganisiwe nempilo yethu engokomoya, engokomzwelo nengokomzimba? Ngaphezu kwalokho, yini futhi ngubani onquma leyo mingcele?

Isimilo sikhona ukuqondisa indlela umuntu aziphatha ngayo ukuze kuzuze yena kanye nokuzuza okuvamile. Kepha azithathwanga ngokuzithandela, njengoba kuxoxiswene ngo Ingxenye I. Zivela emthethweni wemvelo "oveza isithunzi somuntu futhi onquma isisekelo samalungelo nemisebenzi yakhe eyisisekelo." [2]qhathanisa Catechism weSonto LamaKatolika,n. 1956

Kepha ingozi enkulu esikhathini sethu ukwehlukaniswa kokuziphatha nokuziphatha kumthetho wemvelo. Le ngozi iphinde ifihlwe lapho “amalungelo” evikelekile kuphela ngokuthi "ivoti ethandwayo." Umlando uyakufakazela ukuthi ngisho iningi labantu lingaqala ukwamukela njengento "yokuziphatha" ephikisana "nobuhle." Ungabheki ngaphezu kwekhulu elidlule. Ubugqila babuthetheleleka; kanjalo nokukhawulela ilungelo labesifazane lokuvota; futhi-ke, ubuNazi benziwa ngentando yeningi ngabantu. Lokhu kusho ukuthi ayikho into eguquguqukayo njengombono weningi.

Lokhu kungumphumela omubi wobumbano olubusa ngaphandle kokuphikiswa: "ilungelo" liyayeka ukuba njalo, ngoba alisasekelwa ngokuqinile esithunzini somuntu esingenakubaleka, kepha senziwa ukuba sithobele intando yengxenye enamandla. Ngale ndlela intando yeningi, ephikisana nemigomo yayo, ihamba ngempumelelo ifike ohlotsheni lobushiqela. —I-POPE JOHN PAUL II, IVangelium Vitae, "IVangeli Lokuphila",n. 18, 20

Lezi yizikhathi ezingajwayelekile lapho umuntu ozibiza ngokuthi “ungungqingili ongakholelwa ebukhoneni bukaNkulunkulu” ebuza iSonto LamaKatolika e-Ireland, hhayi ngenxa yezimfundiso zalo, kodwa ngenxa 'yokuphazamiseka kwefilosofi okwenziwa ngodaba lwenkolo.' Uqhubeka abuze:

Ngabe la maKrestu awaboni yini ukuthi isisekelo sokuziphatha sokholo lwawo asinakufunwa kwizibalo zabakhongi? … Ukugqagqana kombono womphakathi kungaguqula ubumbano phakathi kobuhle nobubi? Ngabe bekuzokwenzeka isikhashana kuMose (ingasaphathwa eyokuthi uNkulunkulu) ukuthi kungcono ahlehle ekukhulekeleni uMoloki ngoba yilokho iningi lama-Israyeli elalifuna ukukwenza? Kumele kucace bha ekufuneni kwanoma iyiphi yezinkolo ezinkulu zomhlaba ukuthi emibuzweni yokuziphatha, iningi kungenzeka liphutha… —UMatthew Parris, Umbheki, Kwangathi i-30th, i-2015

UParris uqinisile impela. Iqiniso lokuthi izisekelo zokuziphatha zomphakathi wanamuhla ziyashintsha ngokulwa nje kungenxa yokuthi iqiniso nokucabanga kufihliwe ngabantu beSonto ababuthakathaka abaye balahla iqiniso ngenxa yokwesaba noma ukuzizuzisa.

… Sidinga ulwazi, sidinga iqiniso, ngoba ngaphandle kwalokhu asikwazi ukuma siqine, asikwazi ukuya phambili. Ukholo ngaphandle kweqiniso alusindisi, alunikeli ngezinga eliqinisekile. Ihlala iyindaba enhle, ukuqagela kwesifiso sethu esijulile senjabulo, into enekhono lokusanelisa kuze kufike ezingeni lokuthi sizimisele ukuzikhohlisa. —I-POPE FRANCIS, Lumen Fidei, Incwadi Yeseluleko, n. 24

Lolu chungechunge lwe-Human Sexuality and Freedom kuhloswe ngalo ukusiphonsela inselelo sonke ukuze sibuze ukuthi ngabe empeleni siyazikhohlisa yini, uma ngabe sizikholisile ukuthi le "nkululeko" esiyivezayo ngobulili bethu kwabezindaba, emculweni, ku indlela esigqoka ngayo, ezingxoxweni zethu nasemakamelweni ethu okulala, kunalokho ukugqilaza sobabili nabanye? Ukuphela kwendlela yokuphendula lo mbuzo "ukuvusa" iqiniso lokuthi singobani futhi siphinde sithole izisekelo zokuziphatha. Njengoba uPapa Benedict axwayisa:

Kuphela uma kunokuvumelana okunjalo ngezinto ezibalulekile lapho umthethosisekelo nokusebenza komthetho. Lokhu kuvumelana okuyisisekelo okuvela efeni lobuKristu kusengcupheni… Empeleni, lokhu kwenza isizathu singaboni ukuthi yini ebalulekile. Ukumelana nalokhu kusitheka kwesizathu nokugcina amandla aso okubona okubalulekile, ukubona uNkulunkulu nomuntu, ukubona okuhle nokuyiqiniso, intshisekelo evamile okumele ihlanganise bonke abantu benentando enhle. Ikusasa lomhlaba lisengozini. —UPOPE BENEDICT XVI, Ikheli Elibhekiswe Kumkhosi WaseRoma, ngoDisemba 20, 2010

Yebo! Kufanele sivuse iqiniso ngobuhle bethu. AmaKrestu kufanele adlulele ngale kwempikiswano aphumele ezweni eceleni kwabalahlekile, abopha, ngisho nalabo abasenqabayo, futhi mabasibone sicabanga ngobuhle babo. Ngale ndlela, ngothando, singathola indawo esivumelana ngayo nembewu yeqiniso. Singathola ithuba lokuvusa kwabanye "inkumbulo" yokuthi singobani: amadodana namadodakazi enziwe ngomfanekiso kaNkulunkulu. Ngoba njengoba uPhapha uFrancis asho, sihlushwa “ukumangala okukhulu ezweni lethu lanamuhla”:

Umbuzo weqiniso ngempela umbuzo wenkumbulo, inkumbulo ejulile, ngoba isebenza ngento ethile ngaphambi kwethu futhi ingaphumelela ukusihlanganisa ngendlela eyeqa ukwazi kwethu okuncane nokulinganiselwe. Kungumbuzo ngemvelaphi yakho konke lokho, ekukhanyeni kukabani lapho singabona khona umgomo futhi ngalokho sisho indlela yendlela yethu ejwayelekile. —I-POPE FRANCIS, Lumen Fidei, Incwadi Encyclical, 25

 

ISIZATHU SABANTU NOKUZIPHATHA

"Thina kumelwe ilalele uNkulunkulu kunabantu. ”

Lokho kwaba yimpendulo kaPetru nabaPhostoli kubaholi babantu babo ngenkathi betshelwa ukuthi bayeke izimfundiso zabo. [3]isib. Izenzo 5:29 Kufanele futhi kube yimpendulo yezinkantolo zethu, izishayamthetho kanye nabenzi bomthetho namuhla. Ngomthetho wemvelo esixoxe ngawo ku Ingxenye I akuyona into eqanjwe umuntu noma iSonto. Futhi, futhi, “akukho okunye ngaphandle kokukhanya kokuqonda okubekwe kithi uNkulunkulu.” [4]qhathanisa Ikhathekizimu leSonto LamaKatolika, hhayi. 1955 Yiqiniso, abanye bangase baziphendulele ngokuthi abakholelwa kuNkulunkulu ngakho-ke ababoshiwe ngumthetho wemvelo. Kodwa-ke, "ikhodi yokuziphatha" ebhalwe endalweni uqobo lwayo idlula zonke izinkolo futhi ingabonakala ngezizathu zomuntu kuphela.

Thatha isibonelo ngomfana osemncane. Akazi ukuthi kungani enaleyo "nto" ezansi lapho. Akuwenzi mqondo kuye noma yini. Kodwa-ke, lapho esefika eminyakeni yobudala bokucabanga, ufunda leyo "nto" iyaqhubeka ingenangqondo ngaphandle kwezitho zobulili zesifazane. Kanjalo futhi, owesifazane osemusha futhi angacabanga ukuthi ubulili bakhe abwenzi mqondo ngaphandle kobulili besilisa. Ziyi- okuhambisana. Lokhu kungaqondakala ngesizathu somuntu kuphela. Ngiqonde ukuthi, uma unyaka owodwa ubudala ungazifundisa ukufaka isikhonkwane esiyindilinga emgodini oyindilinga, umqondo wokuthi imfundo ebekela obala ezocansi emakilasini “ibalulekile” iba yinto encane, iveze i-ajenda yolunye uhlobo…

Lokho kusho, isizathu sethu sobuntu sesenziwe mnyama yisono. Futhi ngaleyo ndlela amaqiniso ezocansi lethu lomuntu avame ukufihlwa.

Imiyalo yomthetho wemvelo ayiqondwa yiwo wonke umuntu ngokucacile nangokushesha. Kulesi simo samanje umuntu onesono udinga umusa nokwambulelwa ukuze iqiniso lokuziphatha nenkolo laziwe “yiwo wonke umuntu onolwazi, ngokuqiniseka okuqinile nangokungahambisani nephutha.” -ICatechism yeSonto LamaKatolika (CCC), hhayi. 1960

Leyo yingxenye, ngokwengxenye, yeSonto. UKristu wamuphathisa umsebenzi wokufundisa “konke” okufundiswa yiNkosi yethu. Lokhu akubandakanyi iVangeli lokholo kuphela, kepha neVangeli lokuziphatha. Ngoba uma uJesu athi iqiniso lizosikhulula, [5]isib. Johane 8:32 kungabonakala kubalulekile ukuthi sazi kahle ukuthi yimaphi lawo maqiniso asikhululayo, kanye nalawo asigqilazayo. Ngakho iSonto lathunywa ukuba lifundise kokubili “ukholo nokuziphatha.” Lokhu ukwenza ngokungaphezi ngoMoya oNgcwele, "oyisikhumbuzo sebandla esiphilayo" [6]qhathanisa CCC, hhayi. 1099 ngenxa yesithembiso sikaKristu:

… Lapho efika, uMoya weqiniso, uzokuholela kulo lonke iqiniso. (Johane 16:13)

Futhi, kungani ngikukhomba lokhu engxoxweni ephathelene nobulili bomuntu? Ngoba kuhle ukuthi sixoxe ngalokho empeleni okukuziphatha "okulungile" noma "okungalungile" ngombono weSonto ngaphandle kokuthi siqonde liyini iphuzu lokubhekisela kweSonto? Njengoba uMbhishobhi Omkhulu uSalvatore Cordileone waseSan Francisco asho:

Lapho isiko lingasakwazi ukuwaqonda lawo maqiniso emvelo, khona-ke sona kanye isisekelo semfundiso yethu siyahwamuka futhi akukho lutho okufanele silunikeze oluyoba nengqondo. -Kungoku.com, Juni 3rd, i-2015

 

IZWI LESONTO NAMUHLA

Iphuzu okukhulunywa ngalo eSontweni ngumthetho wemvelo futhi ukwambulwa kukaNkulunkulu ngoJesu Kristu. Azihlanganisi zombili kepha zakha ubunye beqiniso obuvela emthonjeni owodwa ovamile: uMdali.

Umthetho wemvelo, umsebenzi omuhle kakhulu woMdali, uyanikeza isisekelo esiqinile umuntu angakha kuso ukwakheka kwemithetho yokuziphatha ukuqondisa izinqumo zakhe. Iphinde inikeze isisekelo esibalulekile sokuziphatha sokwakha umphakathi wabantu. Ekugcineni, unikeza isisekelo esidingekayo somthetho womphakathi axhumene nawo, noma ngabe kungumbukiso odonsa iziphetho ngemigomo yawo, noma ngokungezwa kohlobo oluhle nolomthetho. -CCC, hhayi. 1959

Indima yeSonto ngaleso sikhathi ayiqhudelani noMbuso. Kunalokho, wukuhlinzeka uHulumeni umkhombandlela wokuziphatha ongaphazami ekusebenzeni kwakhe ukuhlinzekela, ukuhlela nokuphatha okuhle komphakathi. Ngithanda ukusho ukuthi iSonto "lingumama wenjabulo." Ngoba enhliziyweni yomsebenzi wakhe ukuletha abesilisa nabesifazane "enkululekweni ekhazimulayo yabantwana bakaNkulunkulu." [7] I-Rom 8: 21 ngoba “uKristu wasikhululela enkululekweni.” [8]IGal 5: 1

INkosi ayikhathaleli nje kuphela inhlalakahle yethu yokomoya kepha nemizimba yethu nayo (ngoba umphefumulo nomzimba kuyisimo esisodwa), ngakho-ke ukunakekelwa komama beSonto kufinyelela nasezintweni zethu zobulili. Noma umuntu angathi, ukuhlakanipha kwakhe kudlulela "ekamelweni lokulala" ngoba "akukho okufihliwe ngaphandle kokuthi kwenziwe kubonakale; akukho okuyimfihlo ngaphandle kokuvela. ” [9]Maka i-4: 22 Lokho kusho ukuthi okwenzeka egumbini lokulala is ukukhathazeka kweSonto ngoba zonke izenzo zethu zithinta indlela esixhumana ngayo futhi sihlanganyele nabanye kwamanye amazinga, ngokomoya nangokwengqondo, ngaphandle kwekamelo lokulala. Ngakho-ke, "inkululeko yezocansi" eyiqiniso nayo iyingxenye yomklamo kaNkulunkulu wenjabulo yethu, nokuthi leyo njabulo iboshelwe ngaphakathi eqinisweni.

ISonto [ngakho-ke] lihlose ukuqhubeka nokuphakamisa izwi lalo ekuvikeleni isintu, noma ngabe izinqubomgomo zezwe kanye neningi lombono womphakathi ziya kolunye uhlangothi. Iqiniso, impela, lidonsela amandla kulo hhayi kunani lemvume eliyivusayo. —UPOPE BENEDICT XVI, eVatican, Mashi 20, 2006

 

Engxenyeni yesithathu, ingxoxo ngocansi esimeni sesithunzi sethu.

 

KUFUNDWA OKUFUNDILE

 

Siyabonga ngokusekela le nkonzo yesikhathi esigcwele.

 

Bhalisa

 

Phrinta Friendly, PDF & Imeyili

Imibhalo yaphansi

Imibhalo yaphansi
1 qhathanisa Ubulili Bomuntu Nenkululeko-Ingxenye I
2 qhathanisa Catechism weSonto LamaKatolika,n. 1956
3 isib. Izenzo 5:29
4 qhathanisa Ikhathekizimu leSonto LamaKatolika, hhayi. 1955
5 isib. Johane 8:32
6 qhathanisa CCC, hhayi. 1099
7 I-Rom 8: 21
8 IGal 5: 1
9 Maka i-4: 22
Posted in IKHAYA, UKHOLO NOKUZIPHATHA, UBULILI NENKULULEKO YABANTU futhi umake , , , , , , , , , , , , , , .

Amazwana zivaliwe.